ଆମ ପଡ଼ୋଶୀ ପ୍ରଦେଶ

ଶ୍ରୀ ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି

୧୯୩୬ ମସିହାରେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶରେ ଧାନ ଷ୍ଟେେସନ

ଆମ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶର ଯେଉଁ ପ୍ରଦେଶମାନେ ପଡେ଼ାଶୀ ଅଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ କଥା ଆମର କିଛି କିଛି ଜାଣିବା ଦରକାର ।ଉତ୍ତରକୁ ଯାଅ, ଦେଖିବ ପଡେ଼ାଶୀ ହିନ୍ଦୀ-ଭାଷୀ ଲୋକଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଭାଷା କିପରି ବଦଳିଯାଇଛି । 

ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବରେ “ଖାଇତେ ଯିମି, ନାଇତେ (ଅର୍ଥାତ୍ ଗାଧୋଇ) ଯିମି” କଥାରୁ ବୁଝିବ ଲୋକେ କିପରି ବଙ୍ଗାଳି ଭାଷା ପ୍ରଭାବରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣରେ ଗଞ୍ଜାମର ଭାଷାରେ ତେଲଗୁ ଧାରା ପଡ଼ିଯାଇଛି । କାରଣ ଦକ୍ଷିଣରେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶ । ପଶ୍ଚିମରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ବେରାର ଯେଉଁଠୂ ପୂର୍ବେ ମରହଟ୍ଟାମାନେ ଘୋଡ଼ା ଛୁଟାଇ ଆସୁଥିଲେ । ଏ ପ୍ରଦେଶମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆମ ଦେଶରୁ ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ-ଅଂଞ୍ଚଳ ରହିଯାଇଛି । ମେଦିନୀପୁର ଓ ବୀରଭୂମି ଓଡ଼ିଆ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା, ବର୍ତମାନ ବଙ୍ଗ ଦେଶରେ । ଯେଉଁ କାଳିମାଟି (ଟାଟାନଗର) ବର୍ତ୍ତମାନ ବିହାରରେ, ସେ ଆମର ଓଡ଼ିଆ ରାଜ୍ୟ ସିଂହଭୂମିରେ ରହିଛି, ଅଥଚ ସିଂହଭୂମି ଓଡ଼ିଶାରେ ନାହିଁ । ଓଡ଼ିଶାର ଅନେକ ଦେଶ ପଡେ଼ାଶୀମାନେ ମାଡ଼ି ବସିଛନ୍ତି । ପୂର୍ବେ ସେଠି କେବଳ ଓଡ଼ିଆ ଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ପଡେ଼ାଶୀ ପ୍ରଦେଶର ଲୋକମାନେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଗଲେଣି ।

ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶ

ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶ ତଳ ବାଟେ ଗୋଲ ବୁଲି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ପଶ୍ଚିମରେ ମଧ୍ୟ ବିସ୍ତୃତ ହୋଇଛି । ଏ ପଶ୍ଚିମ ଉପକୂଳ ପୂର୍ବ ଉପକୂଳ ପରି ଚଉଡ଼ା ନୁହେଁ ଓ ଏଠି ବଡ଼ ବଡ଼ ନଈ ନାହିଁ । ଏହାର ପୂର୍ବକୁ ଅଛି ପଶ୍ଚିମ ଘାଟ ପର୍ବତ, ପୂବ ଘାଟଠାରୁ ଉଚ୍ଚ, ଏଠି ପ୍ରଚୁର ଶାଳ ଗଛ ହୁଏ । ପାହାଡ଼ରୁ ଦୁଲ୍ ଦାଲ୍ ହୋଇ ଅନେକ ଛୋଟ ନଦୀ ଡେ଼ଇଁ ଡେ଼ଇଁ ସମୁଦ୍ରରେ ପଡ଼ିଛି । ସମୁଦ୍ର କୂଳେ କୂଳେ ବାଲିବନ୍ତ । ତା ସେପାଖକୁ ଧାନ କ୍ଷେତ । ଅସଂଖ୍ୟ ପାନ ବରଜ, ଗୋଲମରିଚ ଗଛ । ଏହା ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ବେଶୀ ଉର୍ବର ଅଂଚଳ ।

ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ବାଲିବନ୍ତରେ ଛୋଟ ନଦୀର ମୁହାଁଣ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି; ତେଣୁ ପାଣି ଉଛୁଳି ପଡ଼ି ସମୁଦ୍ର ପାଖେ ଅନେକ ଜୋର ଓ ପାଟଭୂଇଁ ହୋଇଛି । ଗୋଟିଏ ପାଟରୁ ଆର ପାଟକୁ ଏହିପରି ଶହ ଶହ କ୍ରୋଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୁଦ୍ର କୂଳେ କୂଳେ ନାଳମାନ ଖୋଳା ହୋଇଛି । ସମୁଦ୍ର ଆଡ଼ୂ ଦେଖିଲେ ଦିଶିବ, ବାଲିବନ୍ତ ଓ ପାଟର ବନ୍ଧମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅସଂଖ୍ୟ ନଡ଼ିଆ ଗଛ । ଏଠି ଲୋକେ ନଡ଼ିଆ ବାହୁଙ୍ଗାରେ ଘର ଛୁଆଣି କରନ୍ତି ଓ ନଡ଼ିଆ ତେଲ, କତା ଦଉଡ଼ି ବ୍ୟବସାୟ କରନ୍ତି । ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦୁଇ ପାଖର ପର୍ବତ ମଝିରେ ଅଛି ମାଳଭୂମି, ପାହାଡ଼ ବର୍ଷା ପବନକୁ ଅଟକାଇ ଦେବାରୁ ଖୁବ୍ ଅଳ୍ପ ବର୍ଷା ହୁଏ । ଖାଲି ଉଚ୍ଚ ଉଚ୍ଚ ପଥୂରିଆ ଲଣ୍ଡା ଟାଙ୍ଗର ଭୂମି ଓ ମୁଣ୍ଡିଆ । କ୍ଷେତରେ ପାଣି ଦେବାକୁ ଅସଂଖ୍ୟ ପୋଖରୀ କଟାହୋଇଛି । 

ଓଡ଼ିଶାରୁ ଦକ୍ଷିଣକୁ ଗଲେ ପଡେ଼ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶ । ପ୍ରଥମେ ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ ପଡ଼ିବ, ସେଠି ପାହାଡ଼ ସମୁଦ୍ର ପାଖକୁ ପାଖକୁ ଲାଗି ଆସିଛି । ତଳକୁ ତଳକୁ ଚଉଡ଼ା ଉପକୂଳ, ଗୋଦାବରୀ ଓ କୃଷ୍ଣା ନଦୀମାନଙ୍କର ମୁହାଣର ଅଞ୍ଚଳ । ସାଧାରଣ ବର୍ଷା ହୁଏ । ଧାନ, ରବି ଫସଲ ଓ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଲଙ୍କାମରିଚ, ଗୋଲମରିଚ, ତେଜପତ୍ର ପ୍ରଭୃତି ମସଲା ହୁଏ । ଏ ଅଞ୍ଚଳ ପୂର୍ବେ ଆମ କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟରେ ଥିଲା । ସମୁଦ୍ରର ବାଲିରେ ଆଖପାଖ ଧାନ କିଆରୀ ବେଳେ ବେଳେ ପୋତି ହୋଇ ପଡେ଼ ।

ଦକ୍ଷିଣକୁ ଗଲେ ଦେଖିବ, ଉପକୂଳ ଚଉଡ଼ା ହୋଇଯାଇଛି । ଏ ଅଞ୍ଚଳ ବେଶୀ ବର୍ଷା ପାଏ ଶୀତ ଦିନେ, ଯେତେବେଳେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ମୌସୁମୀବାୟୁ ବହେ ।  ପଶ୍ଚିମକୁ ପାହାଡ଼ ଅଞ୍ଚଳ । ଖରା ଦିନେ ବର୍ଷା ହୁଏ ନାହିଁ ବୋଲି ଏଠି ଅନେକ ବଡ଼ ବଡ଼ ନାଳ ଖୋଳାହୋଇଛି । କାବେରୀ ନଦୀର ମୁହାଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ହେଲା ନାଳ ସବୁ ଖୋଳା ହୋଇଛି । ଉତ୍ତର ଅଞ୍ଚଳରେ ଯେପରି ଲୋକେ ତେଲୁଗୁ ଭାଷା କହନ୍ତି,ଦକ୍ଷିଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେହିପରି ତାମିଲ୍ ଭାଷା କହନ୍ତି । ଏଠି ପ୍ରଚୁର ଚିନାବାଦାମ ହୁଏ, ବଡ଼ ବଡ଼ ଧୂଆଁ ପତ୍ର ଓ ଆଖୁକ୍ଷେତମାନ ଅଛି । ସମୁଦ୍ର କୂଳେ କୂଳେ ବାଲିବନ୍ତ ଉପରେ ନଡ଼ିଆ ଗଛ ମାଳ ମାଳ ହୋଇ ଉଠିଛି ।

ସମତଳ ସେପାଖେ ଘନ ଜଙ୍ଗଲ, ପୂର୍ବ ଘାଟ ପର୍ବତ, ଜଙ୍ଗଲରେ ଚନ୍ଦନ ଗଛ, ଟୀକ୍ ଗଛ । ଏଠି ରେଲଲାଇନ ଜାଲ ପରି ବୁଣା ହୋଇଛି । ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ସହର ଏଠିକାର ପ୍ରଧାନ ସହର । କ୍ରମେ ଆମେ ଭାରତବର୍ଷର ଶେଷ ଦକ୍ଷିଣ ସ୍ଥାନ କମୋରିନ୍ ଅନ୍ତରୀପ ବାଟେ ବୁଲି ପଡ଼ି ପୁଣି ଉତ୍ତରକୁ ଯାଉଁ ।

ବି.ଦ୍ର. - ଏହି ଲେଖାଟି ଶ୍ରୀ ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି କୃତ ପିଲାଙ୍କ ଭୂଗୋଳ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ 'ଭୌଗଳିକ କାହାଣୀ'ରୁ ଆହୃତ ।