ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗବଦ୍ ଗୀତାର ପଦ୍ୟାନୁବାଦ
ତୃତୀୟ ଅଧ୍ୟାୟ : ଶ୍ଲୋକ ୩୬ - ୪୩
ଅନୁବାଦକ - ଉତ୍କଳବ୍ୟାସ ଶ୍ରୀ ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି
 |
| ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନସ୍ |
କର୍ମ ୟୋଗଃ
ଅର୍ଜୁନ ଉବାଚ
ଅଥ କେନ ପ୍ରୟୁକ୍ତୋଽୟଂ ପାପଂ ଚରତି ପୁରୁଷଃ ।
ଅନିଚ୍ଛନ୍ନପି ବାର୍ଣ୍ଣେୟ ବଳାଦିବ ନିୟୋଜିତଃ ।୩୬।
ପାପରେ ପ୍ରବୃତ୍ତ ଯେବେ ନୋହିବ ପୁରୁଷ । କରାଇବ କିଏ ତାକୁ ବଳରେ ପ୍ରବେଶ ।୩୬।
ଶ୍ରୀ ଭଗବାନ ଉବାଚ
କାମ ଏଷ କ୍ରୋଧ ଏଷ ରଜୋଗୁଣ ସମୁଦ୍ଭବଃ ।
ମହାଶନୋ ମହାପାପ୍ମା ବିଦ୍ଧ୍ୟେନମିହ ବୈରିଣମ୍ ।୩୭।
ରଜଗୁଣୁ ହୋଇ କାମ କ୍ରୋଧ ଆଜି ଜାତ । ହୁଅନ୍ତି ମୋକ୍ଷର ଶତ୍ରୁ ଜାଣିବ ନିତାନ୍ତ । ୩୭।
ଧୂମେନାବ୍ରିୟତେ ବହ୍ନିର୍ଯଥାଦର୍ଶୋ ମଳେନଚ ।
ୟଥୋଲ୍ୱେନାବୃତୋ ଗର୍ଭସ୍ତଥା ତେନେଦମାବୃତମ୍ ।୩୮।
ଯେମନ୍ତେ ଧୂମରେ ଅଗ୍ନି ମନରେ ଦର୍ପଣ । ଜରାୟୁରେ ଥାଏ ସଦା ଗର୍ଭ ଆଚ୍ଛାଦନ ।।
ତେହ୍ନେ କାମ ଆଚ୍ଛାଦନ କରଇ ଜ୍ଞାନକୁ । ଅତଏବ ଯତନରେ ତେଜିବ କାମକୁ ।୩୮।
ଆବୃତଂ ଜ୍ଞାନମେତେନ ଜ୍ଞାନିନୋ ନିତ୍ୟ ବୈରିଣା ।
କାମରୂପେଣ କୌନ୍ତେୟ ଦୁଷ୍ପୂରେଣାନଳେନଚ ।୩୯।
ଅନଳସ୍ୱରୂପ କାମ ଜ୍ଞାନୀଙ୍କର ବୈରୀ । ଚିରକାଳ ରଖେ ଜ୍ଞାନ ଆଚ୍ଛାଦନ କରି ।୩୯।
ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣି ମନୋବୁଦ୍ଧିରସ୍ୟାଧିଷ୍ଠାନମୁଚ୍ୟତେ ।
ଏତୈର୍ବିମୋହୟତ୍ୟେଷ ଜ୍ଞାନମାବୃତ୍ୟ ଦେହିନମ୍ । ୪୦।
କାମ ଆବିର୍ଭାବ ସ୍ଥାନ ଇନ୍ଦ୍ରି ବୁଦ୍ଧି ମନ । ଜାତ ହୋଇ କରେ ଦେହୀ ଜ୍ଞାନକୁ ଆଚ୍ଛନ ।୪୦।
ତସ୍ମାତ୍ତ୍ୱମିନ୍ଦ୍ରିୟାଣ୍ୟାଦୌ ନିୟମ୍ୟ ଭରତର୍ଷଭ ।
ପାପ୍ମାନଂ ପ୍ରଜହି ହ୍ୟେନଂ ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ନାସନମ୍ ।୪୧।
ତେଣୁ ଆଗେ କର ଇନ୍ଦ୍ରିୟଙ୍କୁ ବଶୀଭୂତ । କର ପୁଣ ଜ୍ଞାନନାଶୀ କାମକୁ ଆୟତ୍ତ । ୪୧।
ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣି ପରାଣ୍ୟାହୁରିନ୍ଦ୍ରିୟେଭ୍ୟଃ ପରଂ ମନଃ ।
ମନସସ୍ତୁ ପରା ବୁଦ୍ଧିର୍ୟୋ ବୁଦ୍ଧେଃ ପରତସ୍ତୁ ସଃ ।୪୨।
ଦେହାଦି ବିଷୟ ଠାରୁ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ବିଶିଷ୍ଟ । ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସମୂହଠାରୁ ମନ ଅଟେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।।
ମନଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠତର ନିଃସନ୍ଦେହ ଜ୍ଞାନ । ସେହି ଜ୍ଞାନଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପରମାତ୍ମା ଜାଣ ।୪୨।
ଏବଂ ବୁଦ୍ଧେଃ ପରଂ ବୁଦ୍ଧ୍ୱାସଂସ୍ତଭ୍ୟାତ୍ମାନମାତ୍ମନା ।
ଜହି ଶତ୍ରୁଂ ମହାବାହୋ କାମରୂପଂ ଦୁରାସଦମ୍ ।୪୩।
ଆତ୍ମାକୁ ଏ ରୂପେ ତୁମ୍ଭେ ହୋଇ ଅବଗତ । ବୁଦ୍ଧିଯୋଗେ କର ନିଜ ମନକୁ ଆୟତ୍ତ ।।
କାମ ରୂପ ଦୁରାସହ ବୈରୀକୁ ବିନାଶ । ଏଥିରେ ଲଭିବ ମୋକ୍ଷ ପଦକୁ ଅବଶ୍ୟ ।୪୩।
ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ ଶତ ସାହସ୍ର୍ୟାଂ ସଂହିତାୟାଂ ବୈୟାସିକ୍ୟାଂ
ଭୀଷ୍ମପର୍ବଣି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ ଗୀତାସୂଉପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମବିଦ୍ୟାୟାଂ
ୟୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନ ସମ୍ବାଦେ କର୍ମୟୋଗ ନାମ ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।
ଚତୁର୍ଥ ଅଧ୍ୟାୟ : ଶ୍ଲୋକ ୧
ଜ୍ଞାନ ୟୋଗ
ଶ୍ରୀ ଭଗବାନ ଉବାଚ
ଇମଂ ବିବସ୍ୱତେ ୟୋଗଂ ପ୍ରୋକ୍ତବାନହମବ୍ୟୟମ୍ ।
ବିବସ୍ୱାନ୍ ମନବେ ପ୍ରାହ ମନୁରିକ୍ଷ୍ୱାକବେଽବ୍ରବୀତ୍ ।୧।
ପୂର୍ବ କାଳେ ଆମେ ଏହି ଅବ୍ୟୟ ଯୋଗକୁ । ଯତନରେ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଥିଲୁଁ ଆଦିତ୍ୟଙ୍କୁ ।।
ମନୁକୁ ଶିଖାଇଥି୍ଲେ ଆଦିତ୍ୟ ଏ ଯୋଗ । ଇକ୍ଷ୍ୱାକୁଙ୍କୁ ଶିଖାଇଲେ ମନୁ ମହାଭାଗ ।୧।
