ଇଣ୍ଟର୍ନେଟ୍ ଓ ବଳଦଗାଡ଼ି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ଘୋଷଣାପତ୍ର - ୫

କିଶନ ପଟ୍ଟନାୟକ

କପିରାଇଟ - ବାଣିମଞ୍ଜରୀ ଦାସ 

୧୯୧୦ ମସିହାର ଫୋର୍ଡ ମଡେଲ ଟି ଗାଡ଼ି
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସ୍ 

କିନ୍ତୁ ୟୁରୋପ-ଆମେରିକା ଚାହାନ୍ତି ଯେ ଆମର ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ପରିମାଣ ବଢ଼ୁ । ତାହା ହେଲେ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ଜିନିଷର ବିକ୍ରି ବଢ଼ିଚାଲିବ । ସେମାନେ ଯେତେବେଳେ ଆମ ଦେଶକୁ ଆସିବେ, ସେମାନଙ୍କର ଯାତାୟତର ସୁବିଧା ପାଇଁ, ସେମାନଙ୍କର ରହଣି ଓ ମନୋରଞ୍ଜନ ପାଇଁ, ସେମାନେ ତାଙ୍କ ଦେଶର କଥା କହିଲେ ଆମେ ତାହାର ଉତ୍ତର ଦେବାପାଇଁ, ସେମାନେ ଡାକରା ଦେଲେ ଆମେ ଶୀଘ୍ର ତାଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚି ଯିବା ପାଇଁ, ଆମ ଦେଶରେ ସେମାନଙ୍କର ବ୍ୟାପାରର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ - ଏସବୁ ପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ପ୍ରଚଳନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଅଳ୍ପ ଲୋକ ତାହାର ସୁବିଧା ପାଇବେ ସତ । ସେଥିରେ କଅଣ ହୋଇଗଲା ? ଦେଶକୁ ଆଧୁନିକତା ଆସିଯିବ - ଏହା ଆମ ସନ୍ତୋଷର ବିଷୟ ନୁହେଁ କି? ଏହାକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେବାକୁ ହେବ । 

ପଇସା ନିଅ ହେଲେ ଆମେ ଆମ କଞ୍ଚା ମାଲ ଓ ମାନବ ଶ୍ରମକୁ ଶସ୍ତାରେ ବିକି ଦେବା; ବୀମା, ବନ୍ଦର ଓ ଖଣିମାନଙ୍କର ମାଲିକାନା ବିଦେଶୀଙ୍କ ହାତରେ ସମର୍ପି ଦେବା; ଋଣ ଉପରେ ଋଣ କରିବା; ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସବୁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଖର୍ଚ୍ଚକାଟ କରିବା । ‘ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସବୁ ଖର୍ଚ୍ଚ’ କହିଲେ ତାହା ଭିତରେ ଶିକ୍ଷା ଅଛି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅଛି ଓ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ଅଛି । ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଆଣିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆମେ ମାଗଣା ଶିକ୍ଷାଦାନର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେବା । କର୍ମନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ମମ ହୋଇ ଛଟେଇ କରିବା, କାରଣ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ଦରକାର କରେନାହିଁ । ଗରିବ ଦେଶରେ ଆଧୁନିକ ଓ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ପ୍ରଚଳନ ବଢ଼ାଇବାକୁ ହେଲେ ସେଥିପାଇଁ ଉପରୋକ୍ତ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଆପଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ତ?

ଯେଉଁମାନେ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାପାଇଁ କୁଣ୍ଠାବୋଧ କରିବେ, ସେମାନେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଜାଣିଯିବା ଉଚିତ ଯେ ଆମେ ଯାହାକୁ ଆଧୁନିକ ବା ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବୋଲି କହୁଛୁ, ତାହାର ଏକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦୀ ଚରିତ୍ର ରହିଛି । କେଉଁଠାରେ ଓ କେଉଁ ଅବସ୍ଥାରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଓ ଶିଳ୍ପକୁ ଆମେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦୀ ବୋଲି କହିବା? ଏହାର ତିନୋଟି ଲକ୍ଷଣ ଅଛି:

ପ୍ରଥମ, ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ଅତି ବିଶାଳ । ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ସମାଜ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଅଞ୍ଚଳ କିମ୍ବା ସୀମିତ ପୁଞ୍ଜି କାରବାରର ପରିଧି ଭିତରେ ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇଲେ ଲାଭଦାୟକ ହେବନାହିଁ । ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ହୋଇଥାଏ । ଆଧୁନିକ ଶିଳ୍ପରୁ ଯେଉଁ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଲାଭ ମିଳୁଥିବାର ସୂଚନା ମିଳେ ଓ ଯେଉଁ ଲାଭକୁ ନେଇ ଶିଳ୍ପୋନ୍ନତ ଦେଶମାନେ ସମୃଦ୍ଧ ହେଉଛନ୍ତି, ତାହା କେବଳ ଏହି ବିଶାଳ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଧି ଯୋଗୁଁ ସମ୍ଭବ ହୁଏ । ଜାପାନର ଇଲେକ୍ଟେ୍ରାନିକ ଯନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ପାଦନ, କିମ୍ବା ଆମେରିକାର ଫୋଡ କମ୍ପାନୀର ମୋଟର ଗାଡ଼ି ଉତ୍ପାଦନ ଯଦି କେବଳ ସେହି ଦେଶର ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ସେହି ଦେଶ ଭିତରେ ହେବ, ତାହା ହେଲେ ଜାପାନ କିମ୍ବା ଆମେରିକା ଶିଳ୍ପ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

ଦ୍ୱିତୀୟ, ଏହାର ସଞ୍ଚାଳନ କେନ୍ଦ୍ର ବହୁ ସହସ୍ର କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥାଇପାରେ । ମୁଖ୍ୟ ସଞ୍ଚାଳକ ଓ ମାଲିକମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଉପସ୍ଥିତି ସୁଦୂରବର୍ତ୍ତି ଶାଖାମାନଙ୍କରେ ଦରକାର ହୁଏନାହିଁ । ଶହେଟି ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ମାଲିକ ଯଥେଷ୍ଟ । ଯେଉଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦ୍ୱାରା ଏହା ସମ୍ଭବ ହେଉଛି, ତାହା ଶିଳ୍ପରେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି ।

ତୃତୀୟ, ଚିରକାଳ ପାଇଁ ଓ ସାରା ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଗଚ୍ଛିତ ହୋଇଥିବା ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦଗୁଡ଼ିକ କୌଣସି ଏକ ସ୍ଥାନ ବା କାଳ ପାଇଁ ଏତେ ବେଶୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ଯେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନମାନେ ଓ ଭବିଷ୍ୟତ ବଂଶଧରମାନେ ସେଗୁଡ଼ିକର ଉପଯୋଗରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଯିବେ । ଗୋଟିଏ କ୍ଷମତା ସମ୍ପନ୍ନ ଦେଶ ନିଜର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦକୁ ବ୍ୟବହାର ନକରି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ବଳରେ ଦୂରଦୂରାନ୍ତର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦମାନଙ୍କୁ ଟାଣିଆଣି ପାରିବ ଓ ଶେଷୋକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ରିକ୍ତ କରିଦେଇପାରିବ । ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଏକ ଅପୂର୍ବ ଶକ୍ତି ହେଉଛି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ଟାଣିଆଣି ଠୁଳ କରିଦେବା । କିନ୍ତୁ ଏହା କ’ଣ ଏକ ମଙ୍ଗଳକାରୀ ଶକ୍ତି?

ରାଉରକେଲା ଆଳିକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କଲେଜର ପ୍ରଫେସର ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକ ରାଜେଶ ସିହ୍ନା କହନ୍ତି ଯେ ପାରମ୍ପରିକ କୃଷି ଛଡ଼ା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ନାହିଁ ଯାହା ମୌଳିକ ସମ୍ପଦର ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ବା ତାହାକୁ ବହୁଗୁଣିତ କରିପାରେ । ମୌଳିକ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ତହିଁରୁ ଯାହା ବି ତିଆରି ହୁଏ, ଏହି ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ମୌଳିକ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକର ବହୁତ ଅଂଶ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ଏହିପରି ଭାବରେ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ପୃଥିବୀର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ଲୋପ ହେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏକତ୍ରୀକରଣର କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲାଗିଯାଏ ଓ ତାହାର ଗତି ଏତେ ତୀବ୍ର ହୁଏ ଯେ, ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଗତିର ବେଗ ଯେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚମତ୍କାର ଏଥିରେ ଦ୍ୱିମତ ହେବାର କିଛି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ସମୟ ଓ ଦୂରତାକୁ ଆଧୁନିକ ମଣିଷ ଜୟ କରିଛି ବୋଲି କହିବା ଏକ ମିଥ୍ୟା ଆସ୍ଫାଳନ । ଆଧୁନିକ ବୋଲାଉଥିବା ଭଦ୍ରଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି କହନ୍ତୁ ଦେଖି ।