ବସନ୍ତପୁରରେ ନିରୁଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବସନ୍ତ
ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳି ଶତପଥି ଓ ସାଥୀ
![]() |
ସମ୍ବଲପୁର ଦୁର୍ଗରୁ ମହାନଦୀର ଦୃଶ୍ୟ, ୧୮୨୫ ଅଜଣା କଳାକାର ଗିଲବର୍ଟ ସଙ୍ଗ୍ରହର ଅଂଶ ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସ୍ |
୧୯୪୬
ମସିହାରେ ହିରାକୁଦ ପ୍ରକଳ୍ପର
ପରିପୂରକ ଜଳଭଣ୍ଡାର ଚିପିଲିମା
ପାଇଁ ବସନ୍ତପୁର ପଞ୍ଚାୟତର ଛଅଟି
ଗାଁ -
ବସନ୍ତପୁର,
ସାହାଜବାହାଲ,
ଗଡ଼ମୁଣ୍ଡା,
ସତୀଜୋର୍,
ରେଙ୍ଗାଲ୍
ପାଲି ଓ ତାଲ୍ ପଦର୍ -
ରେ
ସାଢେ ସାତ ହଜାର ଏକର ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ
କରାଗଲା । କ୍ଷତିପୁରଣ ଭାବରେ
ମାଣେ ଚାଷ ଜମି ପାଇଁ ଶହେ ଟଙ୍କା
ଓ ଘର ପିଛା ହଜାରେ ଟଙ୍କା ଭାବରେ
ନାମକୁ ମାତ୍ର ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ
ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ହିରାକୁଦ
ପ୍ରକଳ୍ପ ତଥା ଚିପିଲିମା ଜଳଭଣ୍ଡାର
ପାଇଁ କାମ ଯେତେବେଳେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା,
ସେତେବେଳେ
ଚିପିଲିମା ପ୍ରକଳ୍ପର ପ୍ରାରୂପ
ବଦଳାଇଦିଆଗଲା । ଏଣୁ,
ଅଧିଗ୍ରହିତ
ସାଢ଼େ ସାତ ହଜାର ଏକର ଜମିରୁ
ମାତ୍ର ପାଞ୍ଚଶହ ଏକର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ
ଲାଗି ବ୍ୟବହୃତ ହେଲା । ଏହି
ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଯୋଜନାରୁ ଆହୁରି
ଏକ ଲାଭ ଏହା ହେଲା ଯେ,
ଲୋକଙ୍କୁ
ନିଜର ବାସସ୍ଥାନରୁ ଉତ୍ଖାତ
ହେବାକୁ ପଡ଼ିଲା ନାହିଁ । ଏହି
ପାଞ୍ଚଶହ ଏକରରୁ ୧୨୧.୯୦
ଏକର ଜମି ବସନ୍ତପୁର ମଉଜାର ଥିଲା
। ବାକିତକ ଜମି ପଞ୍ଚାୟାତର ଅନ୍ୟ
ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକରୁ ଅଧିଗୃହିତ
ହୋଇଥିଲା । ବାକିତକ ସାତହଜାର
ଏକର ଜମି କାମରେ ଲାଗିଲା ନାହିଁ
। ମାତ୍ର ସରକାର ସେହି ଜମି ନିୟମ
ଅନୁସାରେ ସେହି ଜମିକୁ ମୂଳ
ମାଲିକମାନଙ୍କୁ ଫେରସ୍ତ କଲେନାହିଁ
। ଏହି ଜମିର ମାଲିକ ଜଳସମ୍ପଦ
ବିଭାଗ ପାରମ୍ପରିକ ଜମିଦାରଙ୍କ
ଭଳି ଆଚରଣ କରି ଜମି ଉପରୁ ମାଲିକାନା
ଛାଡ଼ିଲେ ନାହିଁ ।
ଏହି
ଗ୍ରାମର ଅଧିବାସୀମାନେ ନିଜର ଜମି
ଫେରି ପାଇବା ପାଇଁ ଦାବୀ ଉପସ୍ଥାପିତ
କଲେ । ଅତିରିକ୍ତ ଥିବା ଉଦ୍ବୃତ୍ତ
ସାତ ହଜାର ଜମିର ମାଲିକାନା କିନ୍ତୁ
ସରକାର ଛାଡ଼ିବା ପାଇଁ ଅରାଜି
ହେଲେ । ଛୋଟ ଛୋଟ ଜମିଖଣ୍ଡରେ
ବାର୍ଷିକ ଲିଜ୍ ନେଇଁ ଚାଷ କରିବା
ପାଇଁ ସରକାର ମୂଳ ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କୁ
ଅନୁମତି ଦେଲେ । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ
ସରକାର ୧୯୬୨-୬୩
ମସିହାରେ ଅଧିଗ୍ରହିତ ଜମିରେ
ଗୋଟିଏ ଗୋଶାଳା ନିର୍ମାଣ କରିବା
ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କଲେ ।
ମାତ୍ର ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଏହାର
ସଙ୍ଗଠିତ ବିରୋଧ କରିବାରୁ କାମ
ବିଶେଷ ଆଗେଇପାରିଲା ନାହିଁ ।
ଶେଷକୁ ସରକାର ୧୯୬୮ ମସିହାରେ
୪୪୭.୪୬
ଏକର ଜମି ଏହି ଗୋଶାଳାକୁ ଦାନ କଲେ
। କେନ୍ଦ୍ରିୟ ଗୋପ୍ରଜନନ କ୍ଷେତ୍ରର
ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହି ଜମିକୁ ଘେରାଇଦେଲେ
। ସରକାର ପୂର୍ବର ବାର୍ଷିକାଲ
ଲିଜ୍ କୁ ମଧ୍ୟ ବାତିଲ କରିଦେଲେ
। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଜନଅସନ୍ତୋଷ ତଥା
ବିରୋଧ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଲା ।
ଲୋକମାନଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଦିନକୁ
ଦିନ ଖରାପ ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିବାକୁ
ଲାଗିଲା । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ
ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସାମ୍ୟବାଦୀ ନେତା ଓ
ଶିଳ୍ପୀ ଶ୍ରୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଣ୍ଡାଙ୍କର
ଆବାହନରେ ଗଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ତେଜ ଧରିଲା
। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରଭାବ ଯୋଗୁଁ
ସରକାର ପୁଣି ଆଉଥରେ ଲିଜ୍ ରେ ଜମି
ଦେବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଏଥର ଜମିର
ପରିମାଣ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଲା । ଏହା
ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ଏଥର ୯୫୦ ଏକର ହେଲା
। ୧୯୮୯-୯୦
ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାର
ସରକାରୀ ଆସ୍ୟୁରାନ୍ସ୍ କମିଟିଙ୍କର
ସଭାପତି ବସନ୍ତପୁର ପଞ୍ଚାୟତରେ
ନିଜ ଜମି ଭୋଗଦଖଲ କରୁଥିବା
ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ମାଲିକାନା ଫେରସ୍ତ
କରିବା ସପକ୍ଷରେ ମତ ଦେଲେ । ମାତ୍ର
ସରକାର ଏହି ବୈଧାନିକ କମିଟିର
ସଭାପତିଙ୍କର ମତକୁ ଖାତିର କଲେ
ନାହିଁ । ବରଂ ୧୯୯୧ ମସିହା ପାଖାପାଖି
ଜମି ନିଜ ସରକାର ଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ
ନିଜର ଜମିକୁ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ
ନେଇ ଚାଷ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ
ସରକାର ନାନା ଜୋରିମାନା ଜାରିକରିବା
ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କଲେ ।
ଏହି
ଗୋଶାଳା ଛଡ଼ା ସରକାର ନାନାଦି
ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ବସନ୍ତପୁର ପଞ୍ଚାୟତର
ଜମି ଦାନ କରିଆସୁଛନ୍ତି । ବସନ୍ତପୁର
ପଞ୍ଚାୟତରେ ଓ.ୟୁ.ଏ.ଟି.
ର
ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ଏଗ୍ରିକଲ୍ଚର୍ ଓ
ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ହର୍ଟିକଲ୍ଚର୍
ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର
ଜମି ପ୍ରଦାନ କରିଅଛନ୍ତି । ରାଜ୍ୟର
ଦ୍ୱିତୀୟ ସୈନିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ
ଏହି ଅଧିଗ୍ରହିତ ଜମି ଉପରେ ନିର୍ମାଣ
ହେଉଅଛି । ଭାରତୀୟ ପ୍ରବନ୍ଧନ
ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଆଇ.
ଆଇ.
ଏମ୍.)
ର
ସ୍ଥାୟୀ ପରିସର ମଧ୍ୟ ବସନ୍ତପୁରର
ଅଧିକୃତ ଜମିରେ ନିର୍ମିତ ହେବ
ବୋଲି ଯୋଜନା ଅଛି । ଆଇ.ଆଇ.ଏମ୍.ର
ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସ୍ଥାୟୀ ପରିସର
ପାଖରେ ହିଁ ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ଏକକ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତଥା ଓଡ଼ିଶା
ରାଜ୍ୟ ମୁକ୍ତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ
ନିମନ୍ତେ ଯଥାକ୍ରମେ ପଚାଶ ଓ ପଚିଶି
ଏକର ଜମି ସରକାର ଯୋଗାଇ ଦେଇଛନ୍ତି
।
ଏହି
ବୃତ୍ତାନ୍ତରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ
ହୋଇଯିବା କଥା ଯେ ସରକାର ଜମି
ତାହାର ମୂଳ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ
ଫେରାଇବା ପାଇଁ ଚାହୁଁନାହାନ୍ତି
। ଏଥି ଦ୍ୱାରା ଯେ ଆଇନିର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ
ହେଉଛି ଓ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କର
ଭୂମ୍ୟାଧିକାରର ହନନ ହେଉଛି,
ତାହା
ସରକାର ସ୍ୱୀକାର କରିବା ପାଇଁ
ରାଜି ନୁହନ୍ତି । ବରଂ ଜିଲ୍ଲା ଓ
ରାଜ୍ୟ ପ୍ରଶାସନ ଏହି ଜମିକୁ
ସମ୍ବଲପୁର ସହର ପାଖରେ ସୁବିଧାଜନକ
ଭାବରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ଜମି ବ୍ୟାଙ୍କ୍
ଭାବରେ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଯାହାକୁ
ମନଇଚ୍ଛା ଯେ କୌଣସି ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ
ଯେ କୌଣସି ସମୟରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇପାରିବ
। ସରକାରୀ କଳର ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କର
ମତ ହେଲା ଯେ ଯେହେତୁ ବସନ୍ତପୁର
ପଞ୍ଚାୟତର ଜମି ମାଲିକମାନଙ୍କୁ
କ୍ଷତିପୁରଣ ମିଳିସାରିଛି,
ସେହି
ଜମିର ମାଲିକ ବର୍ତ୍ତମାନ ସରକାର
ଓ ସେ ଏହି ଜମି ସହିତ ଯାହା ଚାହିଁବେ,
ତାହା
କରିପାରିବେ । ମାତ୍ର ନିୟମ ଅନୁସାରେ
ଯଦି କୌଣସି କାରଣରୁ ଅଧିଗ୍ରହିତ
ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା
ମଧ୍ୟରେ ସେହି କାମରେ ଲାଗିପାରିଲା
ନାହିଁ,
ତାହାହେଲେ
ସେହି ଜମିର ମାଲିକାନା ମୂଳ
ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଫେରସ୍ତ
ଆସିବା କଥା । ମାତ୍ର ଓଡ଼ିଶା
ସରକାର ବସନ୍ତପୁରର କ୍ଷେତ୍ରରେ
ସେପରି କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇନାହାନ୍ତି
। ଫଳରେ ତିନି ପୁରୁଷରୁ ଅଧିକ
ହେଲାଣି,
ଲୋକେ
ଅସ୍ଥିରତା ଓ ଦୁଃଶ୍ଚିନ୍ତାରେ
କାଳାତିପାତ କରୁଛନ୍ତି । ବିସ୍ଥାପିତ
ନ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ବିସ୍ଥାପନର ଦୁଃଖ
ଭୋଗୁଛନ୍ତି ।
ମାତ୍ର
ଏହି ଦୁଃଖ କେବଳ ବସନ୍ତପୁର ପଞ୍ଚାୟତର
ଅଧିବାସୀମାଙ୍କର ନୁହେଁ । କୋରାପୁଟ୍
ରେ ହାଲ୍ ର କାରଖାନା ପାଇଁ ଅଧିଗ୍ରହଣ
କରାଯାଇଥିବା ଜମିରେ,
ଗୋପାଳପୁରରେ
ଟାଟାର ଇସ୍ପାତ କାରଖାନା ପାଇଁ
ଅଧିଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ଜମିରେ,
ତଥା
ରାଉରକେଲା ଇସ୍ପାତ କାରଖାନା
ପାଇଁ ଅଧିକୃତ ଜମିକୁ ନେଇ ଆମେ
ସେଇ ଏକା ପ୍ରକାରର ଅସୁବିଧାଟିମାନ
ଦେଖିବାକୁ ପାଇବା । ଏଥି ମଧ୍ୟରେ
ବସନ୍ତପୁରର ଭୂମି ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ
ଆଉ ଗୋଟିଏ ଭୂମି ଆନ୍ଦୋଳନ ଦାନା
ବାନ୍ଧିବାର ଦେଖାଗଲାଣି । ସରକାରଙ୍କର
ଭୂମିକ୍ଷୁଧା ଆଗରେ ଛଅଟି ଗାଁର
ଗରୀବ ଖଟିଖିଆ ଲୋକଙ୍କର ଭୂମ୍ୟାଧିକାର
ବଳିପଡ଼ିବା ଅନୁଚିତ ।
ବି.ଦ୍ର. ଏହି ଲେଖାଟି ଏକ ଭିନ୍ନ ଶୀର୍ଷକରେ ଦୈନିକ ଧରିତ୍ରୀର ୪ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୬ ସଂଖ୍ୟାର ସମ୍ପାଦକୀୟ ପୃଷ୍ଠାରେ ଛପା ହୋଇଥିଲା ।
No comments:
Post a Comment