ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ ଓ ଯେତେ ସବୁ ଅନ୍ଧାରର ଗପ
କେଦାର ମିଶ୍ର
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସ୍ |
ତା'ର
ଗୋଟେ ଗପ
ଖାତା ଅଛି
। ସେ ଗପ
ଲେଖେ, ତା'
ନିଜ ଭାଷାରେ
। ତା'
ଭାଷା ବଣ
ଡଙ୍ଗରର ସ୍ୱର
ପରି ।
ସ୍ପଷ୍ଟ, ଗଭୀର
ଓ କଳ୍ପନାପ୍ରବଣ
। ସାରା
ଦିନ ଖଟିଖଟି ସଞ୍ଜ
ହେଲେ ସେ
କାଗଜକଲମ ଧରି
ଚୁପ୍ଚାପ୍
ବସିଯାଏ ।
ନିଜେ ନିଜେ
ଗପର ଚରିତ୍ରମାନଙ୍କୁ
ଖୋଜେ ।
ସେ ଚରିତ୍ରମାନେ
ତା ଗାଁ
ପାଖ ଜଙ୍ଗଲୀ
ଅନ୍ଧାରରୁ କ୍ରମେ
କ୍ରମେ ଓହ୍ଲେଇ
ଆସନ୍ତି ।
ସେ ମନେପକାଏ
ତା ଜେଜେ
ମା’ର
ପାକୁଆ ମୁହଁ
। ସେ
ପାକୁଆ ପାଟିରେ
ଅସରନ୍ତି ଗପର
ଭଣ୍ଡାର ।
ସେଠି ଗପ
ଆଉ ଜୀବନ
ହାତ ଧରାଧରି
ହୋଇ ଚାଲନ୍ତି
। କଳ୍ପନା
ଓ ବାସ୍ତବତା
ଭିତରେ ବିଶେଷ
କିଛି ଫରକ
ନଥାଏ ।
ସେ ଜୀବନକୁ
ଯେମିତି ଦେଖେ,
ସେମିତି ଗପ
ଲେଖେ ।
ଗପ ଲେଖିଲେ
ଛପା ହେବ,
ସେ
ଗପ ସବୁକୁ
ନେଇ ବହି
ବାହାରିବ, ତା
ଫଟୋ ଖବରକାଗଜରେ
ବାହାରିବ- ଏତେ
କଥା ସେ
ଜାଣିନଥାଏ ।
ନିଜ ସରଳ
ଅନ୍ଧାର ଭିତରେ
ଗପର ଜୀବନଟି
ସେ ବଞ୍ଚୁଥାଏ
।
ନିଜ
ପ୍ରତିଭା ଓ
କଳ୍ପନା ପ୍ରତି
ଆଦୌ ସଚେତନ
ନଥିବା ଆଦିବାସୀ
ଝିଅଟି ଜାଣେ ନାହିଁ
ଯେ ସେ
ତା ସମାଜ
ଓ ସମୟ
ପାଇଁ ଏକ
ବିପ୍ଲବ ସୃଷ୍ଟି
କରିଛି ।
ପୁରୁଣା ସ୍ମୃତି
ଓ କଳ୍ପନାରୁ
ସେ ଯେଉଁ
ଗପ ସବୁ
ଛାଣି ଆଣିଛି
ସେ ଗପ
ଆଗାମୀ ଦିନରେ
ତା ନିଜ
ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରାଣ
ସ୍ପନ୍ଦନ ପାଲଟିଯିବ
। ଆଜି
ନହେଲେ କାଲି
ସାହିତ୍ୟର ମୁରବୀମାନେ
ସ୍ୱୀକାର କରିବେ
ଯେ, ଏମିତି
ଗପ ସହରରେ
ରହି ଲେଖାଯାଇପାରେନା
। ଗପର
କାରିଗରୀ ଓ
କଳାକୌଶଳ କେବଳ
ବହି ପଢ଼ିଲେ
ଆସେ ନାହିଁ । ଏହା
ଆସେ ଜୀବନର
ଗଭୀର ଅନୁଭବରୁ
। ଜୀବନର
ଅନ୍ଧାର ଓ
ବାଟଭୁଲା ଦୁଃଖ
ଭିତରେ ଗପ
ତିଆରି ହୁଏ
।
ସେ ଗପ
ତିଆରି କରୁଥିବା
ଝିଅଟିର ନାଁ
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
। ନାମ
- ବାସନ୍ତୀ
ମାଝୀ, ଠିକଣା
- ସେବାଭାରତୀ,
ତୁମୁଡିବନ୍ଧ,
କନ୍ଧମାଳ,
ବୃତ୍ତି
- ଘରକାମ
କରୁଥିବା ଜଣେ
ସାଧାରଣ ଝିଅ
। ସକାଳୁ
ଉଠି ଝାଡୁ
କରିବା,
ବାସନ ମାଜିବା, ରୋଷେଇ
କରିବା, ଅଳିଆ
ସଫା କରିବା
ଓ ଦିନ ସାରା
ଖଟିବାରେ ତା'ର
ଦିନ ସରିଯାଏ
। ଦେଖିବାକୁ
ନହନହକା ପତଳା । ବୟସ
ଲାଗେ କୋଡ଼ିଏରୁ ବି କମ୍
। ଅସଲରେ
କେବେଠୁଁ ତା'ର
ବାହାଘର ସରିଛି
। ତା' ବର
ମରିଯାଇଛି ଗୋଟେ
ଅଜଣା ରୋଗରେ
। ଛୋଟଛୋଟ
ପିଲାଙ୍କୁ ନେଇ
ନିଜ ସଂସାର
ଚଳାଇବାକୁ ସେ
ଚାକିରୀ କରୁଛି
ସେବାଭାରତୀ ନାମକ
ଏକ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ
ସଙ୍ଗଠନରେ ।
ବାସନ୍ତୀ ସହିତ
ସେଠି ମୋର
ଦେଖା ।
ଏତେ ଚୁପ୍ଚାପ୍
ଝିଅ ଯେ
ତାକୁ ଦେଖିଲେ
ଲାଗିବ, ଯେମିତି
ସବୁ ନିରବତା
ତାରି ଆଖିରେ
ଠୁଳ ହୋଇଛନ୍ତି
। କେମିତି
ଗୋଟେ ଉଦାସ
ଓ ସ୍ଥିର
ତାର ଆଖି
ଦୁଇଟି ।
କାମ କରୁ
କରୁ ଟିକିଏ
ସମୟ ପାଇଲେ
ବହି କି
ଖାତା ଧରି
ସେ ବସି
ଯାଉଛି ।
ମୋର କୌତୁହଳ
ବଢ଼ିଲା ।
କିଏ ଏଇ
ଝିଅଟି ? କରେ
କ’ଣ ?
କ’ଣ
ସବୁ ଲେଖୁଛି
? ଏସବୁ
ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର
ମିଳିଲା ବିଶିଷ୍ଟ
ଲୋକତତ୍ତ୍ୱବିତ୍
ତଥା କନ୍ଧମାଳର
ଜନଜୀବନକୁ ନେଇ
ବେଶ୍ ତତ୍ପରତାର
ସହ ଅଧ୍ୟୟନ
କରିଥିବା ଐତିହାସିକ
ରଘୁନାଥ ରଥଙ୍କ
ଠାରୁ ।
ରଘୁ ବାବୁ
ବାସନ୍ତୀ ବିଷୟରେ
ଯାହା ସବୁ
କହିଲେ, ତାହା
କୌଣସି କାହାଣୀଠାରୁ
କମ୍ ନୁହେଁ
। କନ୍ଧମାଳର
ଅନ୍ଧାର ଭିତରେ
ବାସନ୍ତୀର ପ୍ରତିଭା
ଓ କଳ୍ପନା
ସତେ ଯେମିତି
ଏକ ଅମଉଳା
ଫୁଲ ।
ନିଜ ଜୀବନ
ଓ ଦୁଃଖକୁ
ନେଇ କୁଇ
ଭାଷାରେ ଗପ
ଲେଖୁଥିବା ବାସନ୍ତୀ
ସମକାଳୀନ ସାହିତ୍ୟ
ଜଗତରେ ଏକ
ବିରଳ ବିସ୍ମୟ
।
କୁହୁକ ନଦୀର ତୀରେ
ମୋର
ମନେପଡୁଛି ବାସନ୍ତୀ
ସହ ମୋର
ଦେଖା ହୋଇଥିଲା ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳେ
। କନ୍ଧମାଳ
ଦଙ୍ଗାର ପ୍ରାୟ
ବର୍ଷକ ପରେ
। ପ୍ରମୋଦ
ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ
ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସେବା
ଭାରତୀ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ
ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଏକ
ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ
ଯୋଗଦେବାକୁ ମୁଁ
ଯାଇଥାଏ ।
ସେଠି ବାସନ୍ତୀ
ସହ ମୋର ପ୍ରଥମ
ଦେଖା ।
ସେତେବେଳେ ତାର
ଗପ ଲେଖାଖୁବ୍
ଜୋରରେ
ଚାଲିଥାଏ ।
ରଘୁନାଥ ରଥ
ତାର ଗପ
ସବୁକୁ କୁଇରୁ
ଓଡିଆକୁ ଅନୁବାଦ
କରୁଥାଆନ୍ତି ।
ମୁଁ ବାସନ୍ତୀକୁ
ପଚାରିଥିଲି,
‘ତମେ
ଗପ ଲେଖିଲ
କେମିତି ?
ବାସନ୍ତୀର
ଉତ୍ତର ଥିଲା
ଗପ ବୋଇଲେ
କିସ ଆଜ୍ଞା
? ମୁଁ
ମୋ ବୁଢ଼ୀ
ମା ପାଖରୁ
ଯାହା ଶୁଣିଥିଲି
ଓ ଗାଁ
ଲୋକ ଯାହାସବୁ
କୁହନ୍ତି ତାକୁ
ଲେଖି ପକେଇଛି
।’ ସତରେ
ବାସନ୍ତୀର ଗପରେ
କୌଣସି ଖାଦ
ନାହିଁ ।
ସବୁଗୁଡିକ ନିର୍ମଳ
ଜୀବନ ।
କନ୍ଧମାଳର ପାଣି,
ପବନ,
ଝୋଲା,
ଡଙ୍ଗର,
ମାଣ୍ଡିଆ
କ୍ଷେତ, ହଳଦୀ
ପତ୍ର, ବଣଭାଲୁ,
ଶୁଆ,
ବାଘ,
ହାତୀ
ଓ ମଣିଷମାନେ
ତା ଚରିତ୍ରର
କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ
।
ତା'
ଗପରେ ଶାଗୁଣାଟିଏ
ଛୋଟ ପିଲାକୁ
ମା ପରି
ପାଳିପାରେ ।
ଦୂର ଗାଁରୁ
ବିସ୍କୁଟୁ କିଣି
ଆଣିଦେଇପାରେ ।
ଏମିତି ବି
ହେଇପାରେ ଯେ,
କନ୍ଦମୂଳ ଲତା
ତଳେ ସାନ
ଝିଅଟେ ଜନ୍ମ
ହେଇପାରେ ।
ଝୁଡଙ୍ଗ ବିଡା
ଭିତରୁ ହଠାତ୍
ଝିଅଟେ ଡେଇଁପଡି
ଘର ଓଳେଇବା
ଆରମ୍ଭ କରିପାରେ
। ବଡ
ଅଦ୍ଭୁତ ଗପର
ଗଢ଼ଣ ।
ବଡ ବିଚିତ୍ର
ଚରିତ୍ରମାନଙ୍କର
ଗତି ।
ସବୁ ଗପର
ଶେଷରେ ଏକ
ଚମକପ୍ରଦ
ପରିସମାପ୍ତି ।
ଆଧୁନିକ
ପୃଥିବୀର ସାହିତ୍ୟରେ
ଏ ପ୍ରକାର ଗପକୁ
କୁହୁକ ବାସ୍ତବତା
ବା ମ୍ୟାଜିକ
ରିୟାଲିଜିମର
ଗପ ବୋଲି
କୁହାଯାଏ ।
ଲାଟିନ ଆମେରିକାର
ମହାନ୍ କଥାଶିଳ୍ପୀ
ତଥା ନୋବେଲ
ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା
କଥାକାର ଗାବ୍ରିଏଲ୍
ଗାର୍ସିଆ ମାକ୍ୱେର୍ଜ୍ଙ୍କ
ଲିଖନ ଶୈଳୀ
ଏପ୍ରକାର ।
ମାକ୍ୱେର୍ଜ୍ଙ୍କ
ଗଳ୍ପର ଧାରାରେ
କୁହୁକ ଯେତିକି,
ଜୀବନର ବାସ୍ତବତା
ସେତିକି ।
କୁହୁକ ବାସ୍ତବତାକୁ
ନେଇ ଗପ
ଲେଖିଥିବା ଅନେକ
ବଡ ବଡ
ଲେଖକଙ୍କୁ ଆମେ
ଜାଣିଛୁ ।
ଯେମିତି ହୋର୍ହେ
ଲୁଇ ବୋର୍ହେସ୍ ବା
ଲ୍ଲୋସା ।
ଏମାନେ ବଡ
ବଡ ଲେଖକ । ବହୁ ପୁରସ୍କାର
ପାଇଛନ୍ତି ।
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
ଏମାନଙ୍କ ଆଗରେ
କୁଟାଖିଅଟିଏ ପରି ଲାଗିପାରନ୍ତି । ଅଥଚ
ସାହିତ୍ୟର ମାପ
କାଠିରେ ଲାଗିପାରେ,
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
ଏମାନଙ୍କ ସମଗୋତ୍ରୀୟ
। ଲାଟିନ ଆମେରିକାର ଜନଜାତି
ଓ ସେମାନଙ୍କ
ଜୀବନକାହାଣୀ ଆଧାରରେ
ଯେଉଁ କୁହୁକ
ବାସ୍ତବତା ନିର୍ମିତ
ହୋଇଥିଲା, ତାହା
ଓଡିଶାର କନ୍ଧମାଳ
ଜିଲ୍ଲାରେ ଗୋଟେ
ଅଲଗା ରୂପ
ନେଇ ବଢ଼ି
ଉଠୁଛି ।
ଏଠି ସାହିତ୍ୟ
ବୌଦ୍ଧିକତାର କଳାକୌଶଳ
ନୁହେଁ, ବରଂ
ଏଠି ସାହିତ୍ୟ
ହେଉଛି ଜୀବନର
ଏକୁଟିଆ ଓ
ନିଛାଟିଆ ସ୍ୱର
ଲିପି ।
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
ହୁଏତ ମାକ୍ୱେର୍ଜ୍
ନୁହଁନ୍ତି ।
ହେଲେ ସାହିତ୍ୟରେ
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀଙ୍କର ଏକ ନିଜସ୍ୱ
ସ୍ୱର, ଶୈଳୀ
ତଥା ପରିଚୟ
ରହିଛି । ଓଡିଆ
ସାହିତ୍ୟର ବିଶିଷ୍ଟମାନଙ୍କ
ଗହଣରେ ବାସନ୍ତୀ
କେବେ ଆସି
ବସନ୍ତି ନାହିଁ
। ତାଙ୍କୁ
ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟିକମାନେ
ଜାଣି ବି
ନଥିବେ ।
ଇତିମଧ୍ୟରେ କେବେ
କେମିତି ଖବରକାଗଜରେ
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀଙ୍କର ଜୀବନକାହାଣୀ ଓ
ତାଙ୍କର ଗପର
ଚର୍ଚ୍ଚା ହୋଇଛି
। ତାହା
କିନ୍ତୁ ଯଥେଷ୍ଟ
ନୁହେଁ ।
ଗପ ପରି ଏକ ଜୀବନ
ବାସନ୍ତୀର
ଜୀବନ କାହାଣୀ
ଗପଟିଏ ।
ସେ ସାଧାରଣ
କୁଇ ଝିଅଟିଏ
ହୋଇ ଜନ୍ମ
ହୋଇଥିଲେ ।
ତାଙ୍କ ଜେଜେ
ବାପାଙ୍କର ତିନୋଟି
ସ୍ତ୍ରୀ ।
ତା ମଝିଅାଁ
ଜେଜେ ମା’
ଭାରି ସୁନ୍ଦର
ଗପ କହୁଥିଲା
। ବାସନ୍ତୀ
କହେ, ‘ଏବେ
ବି ତାର
ଗପ ସବୁ
ସେଇ ମଝିଆ
ଜେଜେ ମାର
ଦାନ ।’
ବାସନ୍ତୀ କିନ୍ତୁ
ଚାହୁଁଥିଲା ପାଠ
ପଢ଼ିବ ।
ଗାଁ ପାଖରେ
ସ୍କୁଲ ନଥିଲା
। ପ୍ରାଥମିକ
ଶିକ୍ଷା ପରେ
ତା'ର ପାଠପଢ଼ା
ବନ୍ଦ ହେଲା
। ଟିକିଏ
ବଡ ହେବାରୁ
ଗୋଟିଏ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ
ସଙ୍ଗଠନରେ ତାକୁ
କାମ ମିଳିଲା
। ସେହିଠି
ଦେଖାହୁଏ ବାସନ୍ତୀର
ଜୀବନସାଥୀ ସହ
। ସେହି
ସଙ୍ଗଠନର ତାଙ୍କ
ନିଜ ଜାତିର
ପିଲାଟିଏ ତାକୁ
ଭଲପାଇଲା ।
ତେବେ କୁଟିଆ
କନ୍ଧ ପ୍ରଥା
ଅନୁଯାୟୀ ଝିଅକୁ
ପୁଅ ଉଠେଇ
ନେଲେ ଯାଇ
ବାହାଘର ହେବ
। ପିଲାଟି
ବାସନ୍ତୀ ପ୍ରତି
ଯେତିକି ଦୂର୍ବଳ,
ବାସନ୍ତୀ ପ୍ରେମ
ପ୍ରତି ସେତିକି
ଅନାସକ୍ତ ।
ବାସନ୍ତୀ ସେ
ପିଲାକୁ ବିଲକୁଲ
ଧରାଛୁଅାଁ ଦେଉନଥିଲା
। ସେ
ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା
କଲେ ମଧ୍ୟ
ବାସନ୍ତୀ ତାକୁ
ବାହାହେବା ପାଇଁ
ସୁଯୋଗ ଦେଉନଥିଲା
। ବହୁ
ପରିଶ୍ରମ ଓ
ଅପେକ୍ଷା ପରେ
ବାସନ୍ତୀ ମାନିଲା
। ବାହାଘର
ହେବାର ଅଳ୍ପ
କେଇ ବର୍ଷ
ପରେ ବାସନ୍ତୀର
ବର ଏକ
ଅଜଣା ରୋଗରେ
ମୃତ୍ୟୁବରଣ କଲା
।
ତା
ପରଠୁ ବାସନ୍ତୀ
ଏକାକୀ ।
ନିଜ ଜୀବନ
ପାଇଁ ଜୀବିକା
ବାଛିବା ସହିତ
ସେ ଜୀବନସାଥୀ
ଭାବରେ ବାଛିନେଲା
ଗପ ଲେଖିବାର
ପ୍ରବଣତାକୁ ।
ସେ ଗପ
ଲେଖିଲା ଓ
ଲେଖି ଚାଲିଲା
। ତା ଗପ
ଲେଖିବାର ଆଗ୍ରହ
ଦେଖି ସେବାଭାରତୀର
ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ପ୍ରମୋଦ
ପଟ୍ଟନାୟକ ତାକୁ
ଉତ୍ସାହ ଦେଲେ
। ଦିନ
ଆସିଲା ବାସନ୍ତୀର
ଗପ ବହିଟେ
ହୋଇ ପ୍ରକାଶ
ପାଇବାର ଯୋଜନା
ଚାଲିଲା ।
ବାସନ୍ତୀର ଗପଖାତା
ଗପ
ଶୁଣୁଶୁଣୁ ବାସନ୍ତୀ
ନିଜେ କେତେବେଳେ
ଗପଟିଏ ହେଇଗଲା
ତାହା ତାକୁ
ବି ଜଣାନଥିଲା
। ସେ
ଯେଉଁ କଳ୍ପନାର
କାହାଣୀ ସବୁ
ଶୁଣିଥିଲା ସେ
କାହାଣୀ ସବୁ
ତା ଜୀବନରେ
ଗୋଟି ଗୋଟି
ହୋଇ ସତ
ହେବା ଆରମ୍ଭ
କଲେ ।
କାହାଣୀରେ ଅଦ୍ଭୁତ,
ବିଚିତ୍ର
ଓ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ
ଲାଗୁଥିବା ଚରିତ୍ରମାନେ
ତାର ଦୁଃଖକୁ
ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ
ବାଗରେ କହିବା
ଆରମ୍ଭ କଲେ
। ସେ
ଗପସବୁ ଗୋଟିଏ
ଲମ୍ବା ଖାତାରେ
ଟିପା ହୋଇ
ରହିଲା ।
ଗପ ସବୁ
ଲେଖା ହେଉଥିଲା
ତା ନିଜ
ଭାଷା କୁଇରେ
।
ଓଡିଶାର
ଆଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ
ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କରେ
ପଚିଶ ଲକ୍ଷରୁ
ଅଧିକ ଜନସାଧାରଣ
ଏହି ଭାଷା
ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି
। ତେବେ
ଏହି ଭାଷାକୁ
ମାନ୍ୟତା ଦେବା
ବା ବୁଝିବା
ପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କ
ସମୟ ନଥାଏ
। ଓଡିଆ
ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା
ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ
କରୁଥିବା ଓଡିଶାର
ନାମୀଦାମୀ ଲୋକମାନେ
ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ
ଯେ ଆମ
ରାଜ୍ୟରେ ଆହୁରି
ଏମିତି ଅନେକ ଭାଷା ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ନିଜର
ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ ନେଇ
ସଙ୍ଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି
। ସେହି
ଭାଷାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ
ସାନ୍ତାଳି,
କୁଇ,
ପରଜା
ଓ ମୁଣ୍ଡାରୀ
ପରି ଜନଗୋଷ୍ଠୀର
ଭାଷା ରହିଛି
।
ମୂଳରୁ
ଏମାନଙ୍କୁ ଭାଷା
ଭାବରେ ସ୍ୱୀକାର
କରିବାକୁ ଆମେ
ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୋହୁଁ
। ଉପେକ୍ଷିତ
ମଣିଷର ଭାଷାରେ
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
ନିଜର ଗପ
ଲେଖିଛନ୍ତି ।
ଏହି
ସବୁ ଗପକୁ
ଓଡିଆରେ ଅନୁବାଦ
କରି ଏପ୍ରିଲ୍
୨୦୧୧ରେ ପ୍ରକାଶ
ପାଏ ବାସନ୍ତୀର
ପ୍ରଥମ ଓ
ଏକମାତ୍ର ବହି
‘କୁଟିଆ କନ୍ଧ
ଲୋକକାହାଣୀ’ ।
ଜଣେ ସାଧାରଣ
ଆଦିବାସୀ ଝିଅର
ଗପ ବହିକୁ
ନେଇ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ
କିଛିଟା ଆଗ୍ରହ
ପ୍ରକାଶ ପାଏ
। ଜାତୀୟ
ସ୍ତରରେ 'ଦ
ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍', 'ଦ
ହିନ୍ଦୁ' ଭଳି
ଖବରକାଗଜ ବାସନ୍ତୀର
ସାହିତ୍ୟିକ ପ୍ରତିଭା
ବିଷୟରେ ଆଲେଖ୍ୟ
ଛାପନ୍ତି ।
ତଥାପି ଆମ
ସାହିତ୍ୟର ମଙ୍ଗୁଆଳମାନଙ୍କ
ଦୃଷ୍ଟି ବାସନ୍ତୀ
ମାଝୀ ଉପରେ
ପଡେ ନାହିଁ
। ଉଚ୍ଚପଦବୀ,
ମୋଟା
ବେତନ ଓ
ମହାର୍ଘ ପୁରସ୍କାର
ପାଉଥିବା ଲେଖକମାନଙ୍କ
ପ୍ରେମରେ ଆମ
ସାହିତ୍ୟ ଏତେ
ଅନ୍ଧ ଯେ
ସେଠି ଜଣେ
ସାଧାରଣ କୁଇ
ଭାଷାଭାଷୀ ଝିଅର
ପ୍ରତିଭାର କିଛି
ମୂଲ୍ୟ ନାହିଁ
।
ବେବି ହାଲ୍ଦାର ଓ ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀ
ପ୍ରାୟ
ସାତ ଆଠ
ବର୍ଷ ତଳେ
ବଙ୍ଗଳା ଓ
ହିନ୍ଦୀ ସାହିତ୍ୟରେ
ଏକ ଚର୍ଚ୍ଚିତ
ନାଁ ଥିଲେ
ବେବି ହାଲ୍ଦାର
। ଜଣେ
ସାଧାରଣ ଗୃହ
କର୍ମଚାରୀ (ଯାହାକୁ
ଅବଜ୍ଞା ସୂଚକ
ଭାବରେ ଆମେ
ଚାକରାଣୀ ବୋଲି
କହିଥାଉ) ଭାବରେ
କାମ କରୁଥିବା
ବେବି ହାଲ୍ଦାରଙ୍କ
ଜୀବନକାହାଣୀ ସାରା
ଦେଶରେ ଗଭୀର
ଆଲୋଡନ ସୃଷ୍ଟି
କରିଥିଲା ।
ବେବି ନିଜ
ଜୀବନର ବ୍ୟଥା
ଓ ବେଦନାକୁ
ଅକପଟ ତଥା
ସରଳ ଭାଷାରେ
ଲେଖିଥିଲେ ।
ତାଙ୍କର ଆତ୍ମଜୀବନୀ
‘ଆଲୋ ଅନ୍ଧାରି’
ସର୍ବାଧିକ ବିକ୍ରି
ହୋଇଥିବା ପୁସ୍ତକ
ତାଲିକାରେ ସ୍ଥାନ
ପାଇଥିଲା ।
ତା’ପରଠୁ
ବେବି ଦେଶର
ପ୍ରମୁଖ ସାହିତ୍ୟ
ଉତ୍ସବ ଓ
ସାହିତ୍ୟ ସଙ୍ଗଠନଗୁଡିକରେ ଏକ ବଡ଼ ଆକର୍ଷଣ
ପାଲଟିଥିଲେ ।
ଓଡିଶାର ଏକ
ନାମୀ ପ୍ରକାଶନ
ସଂସ୍ଥା ବେବିଙ୍କର
ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶ
କରିଛି ।
ସେହି ସମାନ
ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଓ
ପ୍ରତିଭା ଥାଇ
ମଧ୍ୟ ବାସନ୍ତୀ
ମାଝୀ ଓଡିଶାରେ
ଅବହେଳିତ ।
ବାସନ୍ତୀଙ୍କର ସମସ୍ୟା
ହେଉଛି ସେ
କନ୍ଧମାଳର ବାସିନ୍ଦା
ଓ ଜନଜାତିର
ପ୍ରତିନିଧି ।
ସମାଜରେ ଅବହେଳିତ
ବର୍ଗ ଉଚ୍ଚାଙ୍ଗ
ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି
କରିପାରିବେ ବୋଲି
ଆମର ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦୀ
ମଗଜରେ ବିଶ୍ୱାସ
ଜନ୍ମେନାହିଁ ।
ସେଥିପାଇଁ ବାସନ୍ତୀ
ମାଝୀଙ୍କୁ ସାହିତ୍ୟ
ଏକାଡେମୀ ବା
ସାହିତ୍ୟ ଉତ୍ସବମାନଙ୍କରେ
ସାମିଲ୍ କରିବାର
ଚିନ୍ତା ମଧ୍ୟ
ଆମେ କରିପାରୁ
ନାହୁଁ ।
ବାସନ୍ତୀ ସାହିତ୍ୟକୁ
ନେଇ ନିଜେ
କୌଣସି ଅଭିଳାଷ ପୋଷଣ
କରନ୍ତି ନାହିଁ
। ସେ
ନିଜେ ଜାଣନ୍ତି
ନାହିଁ ସେ
ଯାହା ଲେଖୁଛନ୍ତି,
ତାହା ସାହିତ୍ୟ
କି ନୁହଁ
। ନିଜ
ଜୀବନକୁ କାଗଜକଲମରେ
ଉତ୍ତାରି ଦେବାର
ପ୍ରବଣତାରୁ ତାଙ୍କର
ଗପ ଜନ୍ମ
ନେଇଛି ।
ସେ ଗପ
ଉଚ୍ଚାଙ୍ଗ ସାହିତ୍ୟ
ହେଉ କି
ନହେଉ ତାହା
ଜୀବନର ସାହିତ୍ୟ
ନିଶ୍ଚୟ ।
ସେହି ସାହିତ୍ୟକୁ
ଯେଉଁ ଜାତି
ଅସ୍ୱୀକାର କରେ,
ସେ ଜାତିର
ସାହିତ୍ୟ ଯେତେ
ମର୍ଯ୍ୟାଦାସମ୍ପନ୍ନ
ହେଲେ ମଧ୍ୟ
ପ୍ରାଣହୀନ ।
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀଙ୍କର
ଗପ ଓଡିଆ
ଜନଜୀବନରେ ଏକ
ନୂଆ ଆନ୍ଦୋଳନର
ଆଭାସ ।
ବାସନ୍ତୀ ମାଝୀଙ୍କ ଦୁଇଟି ଗପ
କନ୍ଦାର ଝିଅ ଜନମ
ଗୋଟିଏ
ଗାଁ ଥିଲା
। ସେହି
ଗାଁରେ ଗୋଟିଏ
ବହୁତ ଗରିବ
ଲୋକ ଥିଲା
। କେତେ
ଚାଷ କଲେ
ମଧ୍ୟ ଫସଲ
ହେଉନାହିଁ ।
ଖାଲି କନ୍ଦା
ଫଳମୂଳ ଖାଇ
ବଞ୍ଚୁଥିଲା ।
କାମ ନକଲେ
ଖାଇବାକୁ ମିଳେନାହିଁ
। ସେହିଦିନ
ଉପାସରେ ରହିଥିଲେ
। ପୁଅର
ନାଁ ସୁଧୀର
। ବାପା,
ମା’
ଜଙ୍ଗଲକୁ ଯାଆନ୍ତି
। ସୁଧୀର
ଘରେ ରହେ
।
ଦିନେ
ବାପା ମା’
ଜଙ୍ଗଲକୁ କନ୍ଦା
ଖୋଳିବାକୁ ଗଲେ
। ଚାରିଆଡେ
ଖୋଜାଖୋଜି କଲେ
। କନ୍ଦା
କେଉଁଠି ବି
ପାଇଲେ ନାହିଁ
। ରାତି
ହୋଇ ଆସିଲା
। ସେ ଆଉ
ଘରକୁ ଗଲେ
ନାହିଁ ।
ସେହି ଜଙ୍ଗଲରେ
ହିଁ ଶୋଇଲେ
। ସକାଳ
ହେଲା ପୁଣି
କନ୍ଦା ଖୋଜିବାକୁ
ଲାଗିଲେ ।
ସୁଧୀର ଭାରିବ୍ୟସ୍ତ
, ବପା
ମା ଆସିଲେ
ନାହିଁ କାହିଁକି
?
ସକାଳ ହେଲା । ବାପା ମା' କନ୍ଦା ଖୋଜିବାକୁ
ଲାଗିଲେ ।
ଗୋଟିଏ ଗଛରେ
ଲଟା ମାଡିଛି
ବୋଲି ତାର
ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଡାକିଲା
। ଆଉ
ଖୋଳିବାକୁ ଲାଗିଲେ
। ଖୋଳୁ
ଖୋଳୁ କନ୍ଦା
ବାହାରିଲା ।
କନ୍ଦାକୁ ବାଡିରେ
କାଢ଼ୁଛି ।
କନ୍ଦା କହୁଛି
ମାଆ ମୋତେ
ଧିରେ ଧିରେ
କାଢ଼େ ମୋତେ
କାଟୁଛି ।
ତାର ସ୍ତ୍ରୀ
ଅଧା ବାଟଯାଏ
ଗଲା ।
ମଲେ ମରିବା
ଚାଲ ବୋଲି
କହିଲା ।
ଆହୁରି ସେମାନେ
କାଢ଼ିବାକୁ ଲାଗିଲେ
। ମୋତେ
ଘର ଭିତରେ
ରଖିବୁ କାହାକୁ
ଦେଖେଇବ ନାହିଁ
। ଯେତେବେଳେ
କବାଟ ଠକ୍
ଠକ୍ କରିବି
ସେତେବେଳେ କବାଟ
ଖୋଲିବ ବୋଲି
କହିଲା ।
କିଏ ନଯିବା
ଘରେ ବନ୍ଦ
କରିବ ବୋଲି
କହିଲା ।
କାମ କରିବାକୁ
ଗଲେ ସେତେବେଳେ
ଆମ୍ବ ଟାଙ୍କୁ
ବାଡେଇବାକୁ ଲାଗିଲେ
।
ଏମିତି
ସାତଦିନ ବିତିଗଲା
। କନ୍ଦା
ଆଣିଥିବା ବାର
ପହଞ୍ଚିଲା ।
ଦିନ ବାର ଘଣ୍ଟା ହେଲା
କବାଟ ଠକ୍
ଠକ୍ ହେଲା
। ପୁଅ
ଭୋକରେ ବଖରାରେ
ଶୋଇପଡିଥିଲା ।
ପୁଅ ପାଣି
ପିଇବି ବୋଲି
ଚଟ୍କିନା
ଉଠି ପଡିଲା
। ଆମ
ଘରେ କବାଟ
ଠକ୍ ଠକ୍
କରି କିଏ
ବାଡଉଛି ବୋଲି
ପଚାରିଲା ।
କବାଟ ଖୋଲି
ଦେଖିଲା ବେଳକୁ
ଲଣ୍ଠନ ପରି
ଜଳୁଛି ।
ପୁଅ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ
ହୋଇ ଧାଇଁଗଲା
। ଆଉ
ପୁଣିଥରେ ଘରକୁ
ଗଲା ।
ଘର ଭିତରେ
ଦେଖିଲା ବେଳେ
ଗୋଟିଏ ଝିଅ
ଠିଆ ହୋଇଛି
। ପୁଅ
ବାଧ୍ୟ ହୋଇ
ଘର ଭିତରେ
ପଶିଲା ।
ହେ ପ୍ରଭୁ
ଆପଣ କୁଆଡୁ
ଆସିଲ ବୋଲି
ପଚାରିଲା ।
ଝିଅ କହିଲା
ତମ ମାଙ୍କୁ
ପଚାର ।
ମା ଏହି
ଝିଅକୁ କୁଆଡୁ
ଆଣିଛ ବୋଲି
ପଚାରିଲା ।
ମାଆ ବାପା
କନ୍ଦା ରଖିଥିବା
ଘରକୁ ଧାଇଁଲେ
। ଘର
ଭିତରେ ଗୋଟିଏ
ଝିଅ ବସିଛି
। ସେହି
ଝିଅ ଲାଜରେ
ମୁହଁ ପୋତିଲା
। ଘୁରି
ଚାରିଆଡେ ଅନେଇଲା
ବେଳେ ସୁନାର
ବାସନକୁସନ,
ଧନସମ୍ପତ୍ତି
ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି
।
ସେ
ସବୁ ଜିନିଷପତ୍ର
ଦେଖି ବଡ
ଖୁସିରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା
ହେଲେ ।
ମାଆ ଆଜିଠୁ
ତୁମର କୌଣସି
ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ
। ଖାଇପିଇ
ଖୁସିରେ ରୁହନ୍ତୁ
। ସେଠୁ
ତିନିଜଣଯାକ ହସି
ହସି ଖୁସିରେ
ଚଳିଲେ ।
ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ ଦେଖି
ଆମର ଭୋକଶୋଷ
ଜମା ନାହିଁ
। ଭଲ
ଖାଦ୍ୟ ମିଳିଲା
। ଦିନେ
ମା ବାପା
ସୁଧୀର କୁଆଡେ
ବୁଲିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ
। ସେହି
ସମୟରେ ଜଣେ
ରାଜା ମାଗିବାକୁ
ଯାଉଥିଲେ ।
ଭିକ୍ଷା ନେବା
ସମୟରେ ହାତ
ଧରିକି ଘୋଡାରେ
ବସେଇକି ନେଇଗଲେ । ସେମାନେ
ଘରକୁ ଫେରି
ଦେଖିଲା ବେଳେ
ଆଉ ସୁଧୀରର
ବୋହୁ ନାହିଁ
। ଚାରିଆଡେ
ଖୋଜାଖୋଜି ଚାଲିଲା
କୁଆଡେ ହେଲେ
ପାଇଲେ ନାହିଁ
। ପାରା
ଗୋଟିଏ ପୋଷିଥିଲେ
। ଗୋଟିଏ
ଘରେ ସେହି
ଝିଅ କାନ୍ଦିବାରେ
ଲାଗିଲା ।
ପାରା ସେହି
ଘରକୁ ଗଲା । ସମସ୍ତଙ୍କୁ କହିଲା । ସେଥିପାଇଁ ସମସ୍ତେ
ମିଶିକି ଗଲେ
। ସେ ଝିଅକୁ ଧରି
ଆସି ଖୁସିରେ
ରହିଲେ ।
ଝୁଡୁଙ୍ଗ
ଗୋଟିଏ
ଗାଁରେ କିଛି
ପରିବାର ବାସ
କରୁଥିଲେ ।
ସେଥି ଭିତରୁ
ଗୋଟିଏ ପରିବାରରେ
ବଡ ପୁଅର
ନାମ ଲାଡା
ବୋଲି ଦିଆଯାଇଥିଲା
। ଲାଡା
ନିଜ ପରିବାରର
ପେଟପୋଷଣ ନିମନ୍ତେ
ଗୁଡିଆ ହାଣିଲା
। ସେହି
ଗୁଡିଆରେ ନାନା
ପ୍ରକାର ଫସଲ
ଯଥା - ମକା,
ଝୁଡୁଙ୍ଗ,
କାନ୍ଦୁଲ
ଇତ୍ୟାଦି ଚାଷ
କଲା ।
ଲାଡା ଗୁଡିଆରେ
ସବୁପ୍ରକାର ଫସଲ
ସଙ୍ଗ୍ରହ କରିବା
ପରେ ଝୁଡୁଙ୍ଗ
ବିଡ଼ା ବାନ୍ଧି
ରଖିଥିଲା ।
ସେମାନେ ଜଙ୍ଗଲରୁ
ବହୁ, ଝୁଣା,
ଲାଖ,
କରଡି
ଇତ୍ୟାଦି ଫଳମୂଳ
ସଙ୍ଗ୍ରହ ନିମନ୍ତେ
ଯାଆନ୍ତି ।
ଠିକ୍ ଏହି
ସମୟରେ ଲାଡା
ରଖିଥିବା ଝୁଡୁଙ୍ଗ
ବିଡାରୁ ଗୋଟିଏ
ଝୁଡୁଙ୍ଗ ଛିଟିକି
ପଡି ଘରର
ସବୁକାମ ଘର
ଝାଡୁ ଠାରୁ
ଆରମ୍ଭ କରି
ରୋଷେଇ, କୁଇରି
କୁଟିବା ଏହି
ପରି ସମସ୍ତ
କାମ କରିସାରୁଥାଏ
। ସେମାନେ
ଜଙ୍ଗଲରୁ ଫେରି
ଦେଖିଲା ବେଳକୁ
ସବୁ କାମ
ସରିଯାଇଛି ।
ଏହା ଦେଖି
ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ
ହେଉଥାନ୍ତି ।
ଏମିତି
ବହୁତ ଦିନ
ବିତିଗଲା ।
ଶେଷରେ ଲାଡାର
ବାପା, ମା’
ଭାବିଲେ ଯେ
ଘରର ସବୁ
କାମ କିଏ
କରିଛି ।
ଏହି ସନ୍ଧାନ
ସେମାନେ ଜାଣିବାକୁ
ଚାହିଁଲେ ।
ବାପା, ମା
ଦିନେ ଲାଡାକୁ
କହିଲେ ଯେ
ତୁ ଆଜି
ଆମ ସାଙ୍ଗରେ
ଜଙ୍ଗଲକୁ ଆସିବୁ
ନାହିଁ ।
ସେ ସେମାନଙ୍କ
କଥାରେ ଏକମତ
ହେଲା ।
ଘର ଭିତରେ
ଛକି ରହିଲା
ଏବଂ ଜାଣିବାକୁ
ଚାହିଁଲା ।
ଏହିପରି
ଛକିଥିବା ସମୟରେ
ଝୁଡୁଙ୍ଗ ଝିଅ
ବାହାରି ଆସିଲା
। ନିଜ
କାମ କରିବାକୁ
ଆରମ୍ଭ କଲା
। ସବୁ
କାମ ସରିଲା
ପରେ ପୁଣି
ଝୁଡୁଙ୍ଗ ଲୁଚିଲା
।
ଏମିତି
ସମୟ ବିତିଗଲା
। ଲାଡାର
ବାପା, ମା
ଘରକୁ ଫେରିବା
ସମୟ ହୋଇଗଲା
। ଘରେ
ବାପା, ମା
ପହଞ୍ଚିବା ପରେ
ଲାଡା ଯାହା
ଦେଖିଥିଲା ସେହି
ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା
କଲା ।
ଏହା ଶୁଣି
ସେମାନେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ
ହେଲେ ।
ସେହି
ଝୁଡୁଙ୍ଗ ଝିଅର
କାର୍ଯ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ
ଇଛା କଲେ
ଓ ଛକି
ବସିଲେ ।
ସେ ଝିଅକୁ
ଜଣା ନଥିଲା
ଯେ ତାକୁ
ସମସ୍ତେ ଦେଖୁଛନ୍ତି
। ସେ
ଯେମିତି ବାହାରି
କାମ କରୁଥିଲା
ଠିକ୍ ସେହି
ପରି ସେ
ଦିନ ମଧ୍ୟ
ସବୁ କାମ
କଲା ।
ଏହାପରେ ଲାଡା
କହିଲା ଯେ
ମୁଁ ସେହି
ଝିଅକୁ ବାହା
ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି
। ଏହା
ଶୁଣି ବାପା,
ମା
ବ୍ୟସ୍ତ ହେଲେ
। କହିଲେ
ଏମିତି ଝିଅକୁ
ତୁ କେମିତି
ବାହା ହେବୁ
?
ସେ
ଉପାୟ ପାଞ୍ଚିଲା
ଏବଂ ବାପା,
ମା’ଙ୍କୁ
କହିଲା ଯେ
ତୁମେ ଜଙ୍ଗଲକୁ
ଯାଅ ।
ମୁଁ ଘରେ
ରହିବି ।
ଏହା ଶୁଣି
ସେମାନେ ଜଙ୍ଗଲକୁ
ଚାଲିଗଲେ ।
ଲାଡା ପୂର୍ବ
ପରି ଛକି
ବସିଲା ।
ସେ ଝିଅ
କେଉଁଠି ବାହାରୁଛି
ତାହା ନିରୀକ୍ଷଣ
କଲା ।
ଏହାପରେ ସେ
ଝୁଡୁଙ୍ଗ ଚୋପା
ସବୁ ପୋଡିଦେଲା
। ଝିଅଟି
ବାହାରି ଆସିଛି
। ବାପା,
ମା’ଙ୍କର
ଆସିବା ସମୟ
ହେଇଗଲାଣି ।
ଏହାପରେ ସେମାନେ
ଘରେ ପହଞ୍ଚି
ଦେଖିଲେ ଯେ
ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦରୀ
ଝିଅ ତାଙ୍କ
ଘରେ ଅଛି
। ବାପା,
ମା
ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲେ
ଏବଂ ଖୁସି
ମଧ୍ୟ ହେଲେ
। ଶେଷରେ
ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ବାହା
କରେଇ ପରିବାରରେ
ସମସ୍ତେ ମିଶି
ରହିଲେ ।
No comments:
Post a Comment