ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶିଶୁ
![]() |
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନସ୍ |
ନିର୍ମାଣ
କ୍ଷେତ୍ରରୁ ଜାତୀୟ ଆୟର ଦୁଇ କୋଟି
ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ସଙ୍ଗୃହୀତ
ହୁଏ । ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ
ଭାରତରେ କର୍ମରତ ନରନାରୀନାରୀମାନଙ୍କର
ସଂଖ୍ୟା ବର୍ତ୍ତମାନ ତିନିକୋଟିରୁ
ଚାରି କୋଟି ଭିତରେ ଆକଳନ କରାଯାଏ
।
ଏହି ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କର ପିଲାମାନଙ୍କର
ସଂଖ୍ୟା ପାଞ୍ଚ କୋଟିରୁ ମଧ୍ୟ
ଅଧିକ । ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ର ବିଷୟରେ
ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ପରିସଂଖ୍ୟାନ
ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ । ମାତ୍ର ଦ୍ୱିତୀୟ
ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ ଆୟୋଗ ଅନୁସାରେ ଭାରତର
ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଶତକଡ଼ା
ଦଶ ଭାଗ ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ
କାମ କରନ୍ତି । କୃଷି ପରେ ଏହି
ଅନୁପାତ ସର୍ବାଧିକ । ଏହି ଶ୍ରମିକ
ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ
ଦରିଦ୍ର, ଗ୍ରାମୀଣ
ଜନଗୋଷ୍ଠୀର ଯେଉଁଥିରୁ ଅଧିକାଂଶ
ଆଦିବାସୀ, ଦଳିତ
ଓ ଓବିସି ସମୁଦାୟର । ଏମାନଙ୍କ
ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଶ୍ରମିକ ଅତି
କମ୍ ମଜୁରୀରେ, ଏକ
ସାମନ୍ତବାଦୀ ଶୋଷଣର ସମ୍ମୁଖୀନ
ହୋଇ, ଘରବାଡ଼ି,
ରାସ୍ତାଘାଟ,
ରେଳଲାଇନ୍,
ଉଡ଼ାଜାପାଜ
ପଡ଼ିଆଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବନ୍ଦର
ଓ ମଲ୍ ଆଦି ତିଆରି କରି ସେମାନେ
ଭାରତର ଆଧୁନିକ ଅର୍ଥନୀତର ମେରୁଦଣ୍ଡ
ଭାବରେ ସେମାନେ କାମ କରନ୍ତି ।
ଆନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶ୍ରମ ସଙ୍ଗଠନ
ଅନୁସାରେ ଭାରତୀୟ ନିର୍ମାଣ
ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦୁର୍ଘଟଣାର
ହାର ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀରେ ସର୍ବାଧିକ
।
ଏହି
ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ପାଖାପାଖି
ଏକ ତୃତୀଆଂଶ ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ।
ଯେଉଁ ଶିଶୁମାନେ ଶ୍ରମ କରୁନାହାନ୍ତି
ସେମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ବିଦ୍ୟାଳୟ
ଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ । ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର
ଆଇନ୍ ୨୦୦୯ ର ଦାଏରା ଭିତରେ ଏହି
ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଆଣିବା ଏକ ଦୁରୁହ
ବ୍ୟାପାର ।
ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକ
ଭାବରେ କାମ କରୁଥିବା ପିଲାଙ୍କ
ଛଡ଼ା ଅନେକ ଶିଶୁ ନିର୍ମାଣ ହେଇଥିବା
ଜାଗାରେ ହିଁ ବସବାସ କରନ୍ତି ।
ଏହି ଜାଗାମାନଙ୍କରେ ସେମାନେ
ଅନେକ ଦୁର୍ଯୋଗ ଓ ଦୁର୍ଘଟଣାର
ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି । ଏହି ନିର୍ମାଣ
କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କରେ ପ୍ରାୟତଃ
ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନ ଥାଏ । ଏଣୁ
ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକଙ୍କର ପିଲାମାନେ
ପ୍ରାୟତଃ ଦଶ ବାର ବର୍ଷ ବୟସରୁ
ବାପା ମା ମାନଙ୍କ ସହିତ କାମ କରିବାକୁ
ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । ଏହି ପିଲାମାନଙ୍କ
ଉପରେ ସଙ୍ଗଠିତ ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁସାରେ
ଦେଶରେ ଶିଶୁ ପୁଷ୍ଟିହୀନତାର ହାର
ଶତକଡ଼ା ୨୧ ଭାଗ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ
ନିର୍ମାଣ ସ୍ଥଳ ମାନଙ୍କରେ ଶତକଡ଼ା
୭୦ ଭାଗ ପିଲା କୁପୋଷଣର ଶୀକାର
ହେଉଛନ୍ତି । ଆଇନ୍ ଅନୁସାରେ ୩୦
ଜଣରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ନିର୍ମାଣ
ଶ୍ରମିକ କାମ କରୁଥିବା ଜାଗାରେ
କ୍ରେସ୍ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ଓ ଏହା
ଚଳାଇବା କୁମ୍ପାନୀର ଦାୟିତ୍ତ୍ୱ
। ମାତ୍ର ପ୍ରାୟତଃ କୁମ୍ପାନୀମାନେ
ଏହି ଦାୟିତ୍ତ୍ୱର ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି
ନାହିଁ ।
୧୯୬୦
ଦଶକରେ ଗଠିତ ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ
ଆୟୋଗର ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକଙ୍କ
ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଧ୍ୟୟନ ଗୋଷ୍ଠୀ
ଏହି ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କର ଅସଙ୍ଗଠିତ
ଅବସ୍ଥା ବଦଳାଇବାନିମନ୍ତେ
ସୁପାରିଶ କରିଥିଲେ । ଦ୍ୱିତୀୟ
ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ ଆୟୋଗ ମଧ୍ୟ ନିଜ
ରିପୋର୍ଟ୍ ରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ
ଗୋତି ପ୍ରଥା ଓ ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ
ମାନଙ୍କର ଅବସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ
ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । ୨୦୧୧ ମସିହାର
ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ
ନିୟୁତ ଶିଶୁଶ୍ରମିକ (ପାଞ୍ଚ
– ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ)
କାମ
କରୁଥିଲେ । ଏଥି ମଧ୍ୟରୁ ନିର୍ମାଣ
କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶତକଡ଼ା ସତର ଭାଗ
ଶିଶୁଶ୍ରମିକ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିଲେ
। ଏହି ଶିଶୁଶ୍ରମିକ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ
ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରର ଶ୍ରମିକ
ମାନଙ୍କର ଦାୟିତ୍ତ୍ୱ ଓଡ଼ିଶା
କୋଠା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିର୍ମାଣ
ଶ୍ରମିକ ମଙ୍ଗଳ ବୋର୍ଡ଼୍ ର । ଏହି
ବୋର୍ଡ୍ ର ଦାବୀ ଅନୁସାରେ ୧,
୫୦,
୦୦ ରୁ
ଉର୍ଦ୍ଧ ଶ୍ରମିକ ଏହାର କାମ ଦ୍ୱାରା
ଲାଭାନ୍ୱିତ ହୋଇଛନ୍ତି ତଥା ଜୁନ୍
୨୦୧୫ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୫୫
କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ବଣ୍ଟା ହୋଇଛି
। ମାତ୍ର ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କର
ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଚାହିଁ ଏହା ସମୁଦ୍ରକୁ
ଶଙ୍ଖେ ଭଳି । ଏହି ବୋର୍ଡ୍ ପାଖରେ
ଓଡ଼ିଶାରେ ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ
କାମ କରୁଥିବା ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ
ମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ କିଛି ବ୍ୟବସ୍ଥିତ
ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଥିଲା ଭଳି ଜଣା ପଡ଼େ
ନାହିଁ ।
ନିର୍ମାଣ
କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଶିଶୁଶ୍ରମିକ
ଓ ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କର ଶିଶୁମାନଙ୍କ
ବିଷୟରେ ପରିସଂଖ୍ୟାନର ଘୋର ଅଭାବ
ରହିଛି । ଏହି ବିଷୟରେ ଅଳ୍ପ କିଛି
ଗବେଷଣା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ,
କ୍ଷେତ୍ର
ଗବେଷଣା ଓ ବଡ଼ ଆକାରର ସର୍ଭେର
ଏଥି ନିମନ୍ତେ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି
। ଏହା ଛଡ଼ା ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରର
ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଉପରେ କାମ କରିଥିବା
ନାନାଦି ସଙ୍ଗଠନ ମାନଙ୍କର ପଞ୍ଜୀକରଣ
ମଧ୍ୟ ହେବା ଦରକାର । ଆନୁଷ୍ଠାନିକ
ଶିକ୍ଷା ସହିତ ଅଣଆନୁଷ୍ଠାନିକ
ଶିକ୍ଷାର ନାନାଦି ପ୍ରୟୋଗର
କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ମଧ୍ୟ ଏହି
କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରୀକ୍ଷାନିରୀକ୍ଷାର
ଅପେକ୍ଷା ରଖେ ।
No comments:
Post a Comment