'ଭୋକ'

୧
ବାସ୍ ଗୋଟେ କଥା,
ଜଣେ ଛୋଡ଼ିପାରିବ,
ନହେଲେ ପାରିବନି:
ପ୍ୟାଣ୍ଟ ଖୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିବ,
ନହେଲେ ପେଳ କଟାହବ;
ଭୋକର ନିଅାଁରେ କ’ଣ କବିତା ସେ କହିବ?
ଏଇ ଜ୍ୱାଳା କ’ଣ ସଙ୍ଗୀତର ତଣ୍ଟି ଚିପିଦବ?
ଯିଏ ନିଜ ଛାତିର ସ୍ପନ୍ଦନର ମାତ୍ରା ଗଣିପାରୁନି
ତା ପାଇଁ ସଙ୍ଗୀତ ଜାଳ ।
ଭୋକ !
ମାଲୁମ ନଥିଲା,
ଏଠି କ୍ୟାପିଟାଲ ଆସେଟ ଗୀତ ଗାଇଲେ ବି
ଧରିବ ଲୋକପାଳ ।
ଭୋକ !
ଏକ ଫୁଟୁନଥିବା ଡିନାମାଇଟ୍,
ଖଟିଖଟିକା ପ୍ରାଣଗଲେବି, ଦରମା ଗୋଡ଼ିମାଟି,
ଗୋଡ଼ିମାଟି ସହରରେ ଗୋଡ଼ିମାଟି ଘର,
ଘର ନକରିପାରିଲ ଯଦି ତମେ ବେଘର ।
ଭୋକ କେତେବେଳେ ତୁ ପସ୍କୋ ହୋଇଯାଉଛୁ,
କେବେ ବେଦାନ୍ତ, କେବେ ପୁଣି ସରକାର ।
ଭୋକ! ଏମାନଙ୍କୁ ଆମେ କେମିତି ସାମ୍ନା କରିବୁ,
ତୁ ଲଗେଇଥିବା ଖେଳ ଖେଳିବାକୁ
ଗାଣ୍ଡିରେ ପାଣି କୋଉଠୁ ଆସିବ ।
୨
ଭୋକ !
ଚୋଟଦିଆ ନୀରବତାଟେ ବେଢ଼ିଯାଇଛି ଚାରିଆଡେ଼ ।
ଆଉ ଗୋଟେ ନୂଆ ଫାଶୀଦଣ୍ଡ ଆମକୁ ଆଜି ଶୁଣାହେଇଚି ।
ଭୋକ !
ଭାଇ ସରି ।
ସମୟ ବିଲଡିଙ୍ଗଟାକୁ ଆମେ ଭାଙ୍ଗିପାରିବୁନି
ବିଲଡିଙ୍ଗ ଭାଙ୍ଗିଗଲେ ବି ଆକାଶ କଳାହିଁ ଦିଶିବ ।
କୋଉ ହାଟରେ ବିକିବୁ ଆମେ ମ୍ୟୁଟ୍-ମରା ମନ ?
କୋଉ ରାଣୀ ମହୁମାଛିର, ତାକୁ ରାଣୀ କରିବୁ ?
ଉଇହୁଙ୍କା ପରି (ଫସକା) ମନଟା କିଏ କିଣିବ ?
ଦର କଷି କିଏ ସାପକୁ ଘରକୁ ଆଣିବ?
ଭୋକ ଦେଖା ତୋ ୟୁନିକ୍ ଆଇଡ଼ି,
ପର୍ପସ୍ ରେଜିଷ୍ଟାରରେ ଲେଖ୍
ଯଦି ଆମେ ହେଲୁ କେବେ ସେ ସ୍ତରର ପରମ ମାଘିଆ,
ତାହାଲେ ଶେଷଥର ତତେ ଇଣ୍ଟରନେଟରେ କମ୍ପ୍ୟୁଟରରେ କୁସ୍ତି ଲଢ଼ିବାକୁ ଡାକିବୁ ।
ଭୋକ !
ଆଉ କେତେଦିନ ତତେ ଦେହର ସବୁ କଣାରେ ପୂରେଇ ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ ହବୁ ?
ଆଉ କେତେଥର ଆଶ୍ୱାସନାର ଅଳିଆ ଝାଡ଼ିବୁ ?
ଆଉ କେତେଥର ଇତିହାସର କାଦୁଅକୁ ଧୋଇବୁ ?
ଆଉ କେତେଦିନ କାଳ ଛି ଛି ହବୁ, 'ଛି ଛି'ର ଫୁଟାଣି ଦେଖି?
ଭୋକ !
ତୋ ଆମ ଭିତରେ ଯଦି ଅଣ୍ଟରଗ୍ରାଉଣ୍ଡ କେବୁଲ ନପଡ଼ୁଛି,
ତା’ହେଲେ ଆମକୁ କମ୍ ସେ କମ୍ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଲାଇନ୍ ପରି କ୍ରିଂ କ୍ରିଂ ହବାକୁ ଦେ ।
ଭୋକ !
ତୋ ଜମି, ତୋ ଜମିରେ ଉଠିଥିବା ଚିମ୍ନୀ
ଆମ ଗାଣ୍ଡିମୁଣ୍ଡରେ ଫୋଡ଼ିହୋଇଯାଉଛି,
ମୁଣ୍ଡରୁ ଧୂଅାଁ ବାହାରୁଚି ।
ମନ୍ଦିର ଆଳତୀର ଧୂଅାଁ,
କ’ଣ ସତରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପକ୍ଷେ ହିତକାରକ ?
ଭୋକ ! ତୋ ରକ୍ତର ପିଳେହି ପାଣି ହୋଇଗଲାଣି ।
ଭୋକ ! ତୋ ରକ୍ତ ପାଟିରେ ଆଙ୍ଗୁଠି ଦେଲାଣି ।
ଭୋକ ! ହୁଇପ୍ ଜାରି କର, ଆମ ପେଟରେ କ୍ୟାଟ୍ରିନା ନାଚୁ ।
ଭୋକ ! ଫିଟ୍ କର ଆମ ମୁଣ୍ଡରେ ଫୁଲ ଚାର୍ଜ ଦେଖଉଥିବା ଲାଇଟ୍ ।
ଅଧିଗୃହିତ ମହାନଦୀ ଓ କୁଁ କୁଁ ହଉଥିବା ଆମ ଦାବୀ ।
ଭୋକ !
ଆମ ବିଲ୍ ପାଶ କର ।
ନଦୀକୂଳିଆ ସଭ୍ୟତାକୁ ଲୋପ କରନା,
ଦିନେ ଆମେ ଦେଖିବା ଏଇ ଆଖିରେ,
ଲଢେ଼ଇ ମହାନଦୀର ଓ ନଦୀକୁ ଗିଲାସରେ ପକେଇ ପିଉଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ।
୩
ଭୋକ !
ଆମେ ଡିମାଣ୍ଡ ନୋଟ ଦେଇସାରିଚୁ ।
ପେ ରିକ୍ୟୁାରମେଣ୍ଟରେ ଆମେ ଥାଉ ।
ଆମ ଫାଇଲରେ କ’ଣ କେବେ ସନ୍ତକ ହବନି?
ଚାଲ । ଟିପଚିହ୍ନ ନବା ।
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଗୁଡ଼ମର୍ଣ୍ଣିଂ କହିବା ଭୁଲିଯାଇପାରେ ।
ନଈ ଘଣ୍ଟାରେ ଟାଇମ୍ ଦେଖିବା ଭୁଲିଯାଇପାରେ ।
ଆମେ ଲାଇଟ୍ କୁ ମାଗିଥିଲୁ,
ସିଏଫଏଲ୍ ଜୀବନଠୁ ଟିକେ ଅଧିକ ।
କିନ୍ତୁ ଲାଇଟ ଶଳା ଆମ ଏମ୍ ସି ବି କାଟିଦେଲା ।
ଭୋକ !
ଆମେ ଆଉ ଇଲେକ୍ଟିକକୁ ତାରକୁ ଓଲାଘିଆ ଡ଼୍ରଇଁଟେ ପରି ଝରକା ଆଗରେ ଅଙ୍କା ହେବାକୁ ଆଲାଉ କରିବୁନି ।
ଆଉ କେତେଦିନ ଯାଏଁ ପ୍ୟାଣ୍ଟ ଖୋଲା ରଖିବୁ ?
ଆଉ କେତେଦିନ ଯାଏଁ ଥ୍ୟାଙ୍କ୍ ୟୁ କହୁଥିବୁ?
ପଛ ପକେଟରେ ଥିବା ଗୀତ ଗାଇକି ଶୁଣଉଥିବୁ?
ଟେଇମ୍ ଗାର୍ଡ଼େନ୍ ବା ନାନୀପେଳ?
ମୁଣ୍ଡରେ ଯଦି ଛାତ ନାହିଁ ତା’ହେଲେ ସବୁତଳ ।
ଆଉ କେତେଦିନ ଆମେ ତୋ ମୋବାଇଲର ସିମ୍ ହେଇ ପଡ଼ୁଥିବୁ ?
ପେଟ ପାଇଁ ନୂଆ ନୂଆ ରିଙ୍ଗ୍ ଟୋନ୍ କାଢ଼ୁଥିବୁ ?
ଆଉ କେତେ ଦିନ ଖାଲି ସିଙ୍ଗ୍ ଟୋନ୍ ରେ ପେଟପୂରେଇବୁ ?
ଆମେ ମାଡ଼ ଖାଇଥିବା ଭଡ଼ାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡାଙ୍କ ପରି,
ତୋ ଗୋଡ଼ତଳେ ପଡ଼ୁଚୁ;
ଆମେ ମାଡ଼ ଖାଇଥିବା ଭଡ଼ାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡାଙ୍କ ପରି,
ତୋ ଗୋଡ଼ତଳେ ପଡ଼ୁଚୁ ;
କାରଣ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଲମ୍ବା ହାଇୱେରେ,
ଆମର କୋଉଠି ଗାଣ୍ଡିମୁଣ୍ଡ ନାହିଁ ।
କୋଉ ହାରାମଜାଦା କହୁଚି,
ସିନେମା ହୀରୋ କେବେ ମାଡ଼ ଖାଏନି?
୪
ଭୋକ !
ଆଜି ଟୋଟାଲି କିଛି ନାହିଁ ଖାଇବାକୁ ଘରେ
ଗୋଟେ ବି ଭଦ୍ରଚୋଦା ଘରେ ଦିଶୁନାହାନ୍ତି ।
ଭୋକ !
ଉଚ୍ଛନମନରେ ଠାକୁରଙ୍କୁ ଡାକିଲେ, ଭଜନ ଗାଇଲେ;
କ’ଣ ଭୋକର କିଳାଟା ସାଇଡ଼ ଦେଇ ପଳେଇବ ?
ଭୋକ !
ତୋ ଛଇକୁ ମାନିବାକୁ ପଡ଼ିବ,
ତୁ ସେଇ ସବାଶେଷ ବେଧ
ଯାହାକୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ପେଲିବୁ ।
ତତେ ପେଲି ନପାରିଲେ,
ପେ ପେଟରେ ହାରାମୀ ନଛାଡ଼ିଲେ,
ଆମେ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ, ସମସ୍ତେ ମିଶି ହତ୍ୟା କରିବୁ ।
ଭୋକ !
ଆମ ହାତରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ଟେକା
ମିଡ଼ିଆର ହିଞ୍ଚିଡ଼ା ଗୀତ ସହ ଆମର ଲେନାଦେନା ନାହିଁ ।
ଆମ ଭିତର ମରଦଟୋକା ଟେକା ହେଇ ତତେ ଛେକିଛି
ଦେଖିବା କାହା ଗାଣ୍ଡି ଫାଟୁଛି - ତୋର ନା ଆମର ।
୫
ଭୋକ !
କିଏ ଆଗ, ଗଛ ନା ମଞ୍ଜି ?
ଭୋକ ପ୍ରଶ୍ନଟାକୁ ଆଉ ଟେଷ୍ଟପେପରରେ ପୂରେଇ ଦେନା ।
କହ ! ଦକ୍ଷିଣରେ ଦିଶୁଥିବା ବଣମଣିଷମାନଙ୍କ ରଙ୍ଗ କଅଣ ?
ଉତ୍ତର ନ ଦେଇ ପାରିଲେ ତୋ ଚଉଦପୁରୁଷଙ୍କୁ ଆମେ ଗେହିଁବୁ ।
ତୋ ବୋଉକୁ ଗେହିଁବୁ, ତୋ ନାନୀକି...
ଭୋକ... ।
ବି.ଦ୍ର : 'ଭୋକ' କବି ନାମଦେଓ ଧସାଲ (୧୯୪୯ - ୨୦୧୪)ଙ୍କର କବିତାର ଦିଲ୍ଲିପ ଚିତ୍ରେ କରିଥିବା ଇଂରାଜୀ କବିତା 'ହଙ୍ଗର'ର ଛାୟାରେ ଲିଥିତ ଏକ କବିତା । ମୂଳ ଇଂରାଜୀ ଅନୁବାଦର କେବଳ ଢାଞ୍ଚାଟି ଓ କାବ୍ୟଧର୍ମ ବଜାୟ ରଖି ଏଠାରେ ଏକ ସମସାମୟିକ ଢ଼ଙ୍ଗରେ କବିତାଟିର ଅନୁସୃଜନ ସିମେ ଶିଳ୍ପୀ ଭରଦ୍ୱାଜ ପଣ୍ଡା (ଜୁଲୁ) କରିଛନ୍ତି ।