ଓଡ଼ିଶାର ଢଗ ଢମାଳୀ ସଙ୍ଗ୍ରହ - ୧୭
ସଙ୍କଳନ - ସ୍ନେହଲତା ଷଡଙ୍ଗୀ
୮୧
ଘରେ
ନାହିଁ ଭୁଜେଇ ହୁଦା
ପୁଅ
କରୁଛି ଦୁଆରେ ପୂଜା ।
ଅର୍ଥ: ଘରେ
ସମ୍ବଳ ନାହିଁ ଅଥଚ ଫୁଟାଣି ମାରିବା
ପାଇଁ ଲୋକକୁ ଦେଖଇ କରି ପଇସା
ଖର୍ଚ୍ଚ ଚାଲିଛି ।
୮୨
ଲୁହା କଅଁଳ ହେଲାରୁ ବିରାଡ଼ି କାମୁଡ଼ି
ଗୋଡ଼ଉଛି ।
ଅର୍ଥ: ବ୍ୟକ୍ତିକୁ
ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ସମ୍ମାନ କଲେ ସେ ତାହାର
ପ୍ରତି ବଦଳରେ ଶ୍ରଦ୍ଧା କରିବା
ପରିବର୍ତ୍ତେ ନିଜର ହାକିମାତି
ଜାହିର କରିବା ।
୮୩
ଦଣ୍ଡିବା
ଶକ୍ତି ଯାର ଥାଇ
ସେ
ପୁଣି କ୍ଷମା ଆଚରଇ ।
ଅର୍ଥ: ଯାହାକୁ
ଦୋଷୀ ବୋଲି ପ୍ରକୃତ ପ୍ରମାଣ ମିଳେ,
ସେ
ଯଦି ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇ ପଶ୍ଚାତାପ
କରେ ଓ ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ କରେ ତାକୁ
କ୍ଷମା କରିଦେବା ଉଚିତ ।
୮୪
ଯେବେ
ପୁରି ଅଛି ଡୋଲି
ତେବେ
ସୁସାର ବଚନ ବୋଲି ।
ଯେବେ
ପୂରିନାହିଁ ଡୋଲି
ଫୋ
ଫା କରି ବୋଲି ।
ଅର୍ଥ: ମଣିଷର
ପେଟ ପୁରିଥିଲେ ମନ ଶାନ୍ତି ରହେ
ଓ ସେ ସବୁ କାମ ସୁରୁଖୁରୁରେ କରେ
। ପେଟ ପୂରି ନଥିଲେ କାମ କରି ହୁଏନି
ଓ ମନ ଉତ୍ତେଜିତ ରହେ ।
୮୫
ଯଦି
ନାହିଁ ଉପୁରି
କି
କରିବ ଚାକରି ।
ଅର୍ଥ: ମଣିଷ
ସବୁବେଳେ ନିଜ ପ୍ରାପ୍ୟ ଧନଠାରୁ
ଅଧିକ ଧନ ପାଇଲେ ବେଶି ଆନନ୍ଦ
ଉପଭୋଗ କରେ ।
ପ୍ରଥମେ ଆକ୍ଷରିକ ଅର୍ଥ ଦିଅ, ତା'ପରେ ଢମାଳୀକ ଅର୍ଥ।
ReplyDeleteFirst, give some hints on the literal meaning and then, explain the connotation attached to/with the literal meaning.
Example:
हाथ कंगन को आरसी क्या...
Meaning:
चूड़ी पहनी हो तो अपने हाथ देखकर पता लगाएगी न कि दर्पण देखकर (आरसी- दर्पण, शीशा)
Sense(भावार्थ)
प्रत्यक्ष को प्रमाण की ज़रूरत नहीं होती।
What is , by the way, ଭୁଜେଇ ହୁଦା ?