ପାବଲୋ ନେରୁଦାଙ୍କର 'ସମାଲୋଚନା ଗାଥା'
ଅନୁସୃଜନ - ଜ୍ୟୋତି ନନ୍ଦ
 |
| ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍ |
ପାଞ୍ଚୋଟି କବିତା ଲେଖିଥିଲି:
ଗୋଟିଏ ଥିଲା ସବୁଜ
ଆଉ ଗୋଟିଏ ଗୋଲଗୋଲ ଗହମର ରୁଟିରୁ ଖଣ୍ଡେ
ତିନ ନମ୍ବରଟା ଥିଲା ଗୋଟେ ଘର, ଗୋଟିଏ ପ୍ରାସାଦ
ଚତୁର୍ଥଟି ମୁଦି
ଆଉ ପଞ୍ଚମଟି ଅଳ୍ପ ସମୟର
ବଜ୍ରବିଦ୍ୟୁତ ଇରମ୍ମଦମୟ
ଏବଂ ଯେହେତୁ କବିତା ଲେଖିଥିଲି,
ସେମାନେ ନିଜେ ମୋ ବିଚାରରେ ଛପା ହେଲେ ।
ତ, ତାହା ପରେ ପୁରୁଷ
ଆଉ ନାରୀ
ଆସିଲେ,
ସାଥିରେ ନେଇଗଲେ ଯିବା ବେଳେ
ମୋର ସହଜ ସରଳ ସଞ୍ଚୟ,
ହାଲକା ବତାସ, ବତାସର ଢେଉ, ବର୍ଣ୍ଣଛଟା, ମାଟି ଓ କାଦୁଅ
ଆଉ ଏଇ ସବୁ ସାଧାରଣ ଦରବରେ
ନିର୍ମାଣିଲେ
କାନ୍ଥ,ଚଟାଣ ଆଉ ସ୍ୱପ୍ନ ।
ମୋର କବିତାର ଧାଡିଟିଏ ବାଛି,
ତାହା ଉପରେ ମେଲେଇ ଦେଲେ ଭିଜାଲୁଗା ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକରେ
ସେମାନଙ୍କର ରାତ୍ରୀଭୋଜନରେ ମୋର ଶବ୍ଦମାନ,
ଯତ୍ନରେ ସାଇତି ରଖିଛନ୍ତି
ନିଜ ମୁଣ୍ଡ ପାଖ ତକିଆ କଡ଼ରେ ।
କବିତା ସହ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲା ବସବାସ ସେମାନଙ୍କର,
ବସବାସର ଆରମ୍ଭ ସେଇ ଆଲୁଅ ସହ,
ଯେଉଁ ଆଲୁଅ ମୋଠାରୁ ବିଦାୟ ନେଇଛି ।
ତାହା ପରେ
ଆସିଲେ ଜଣେ ନିଃଶବ୍ଦ ସମାଲୋଚକ
ତାହା ପରେ ଆସିଲେ ଦଳେ ବାଚାଳ
ଏବଂ ଆହୁରି ଅନେକ, ଅନେକେ
କିଏ ଅନ୍ଧ, କିଏ ପୁଣି ସବୁ ଦେଖେ, ସର୍ବଦ୍ରଷ୍ଟା ।
ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ କେହିକେହି ମାର୍ଜିତ, ପରିଚ୍ଛନ୍ନ, ରୁଚିବନ୍ତ
କେହିକେହି ଏପରି କି ଲାଲଯୋତାର ବର୍ଣ୍ଣଛଟା ଭଳି ଉଜ୍ଜଳ;
ଭୀଷଣ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଗୁଛନ୍ତି, କିଏ ପୋଷାକରେ ଶବ ଭଳି ।
କେହି କେହି ଦଳଭୁକ୍ତ
ରାଜା ଆଉ ତାଙ୍କ ରାଜମୁକୁଟର ଗୈରିକ ବିଭାରେ ।
କେହି କେହି ମାର୍କ୍ସ୍ ମହାଶୟରଙ୍କ ଘନ ଦୀର୍ଘ ଭୁରୁରେ
ଅଟକି ଗଲେ ଆଉ ଝୁଲିଝୁଲି ତାଙ୍କ ଦାଢ଼ିକୁ
ମାରି ଚାଲିଲେ ଗୋଇଠା ।
କେହିକେହି ଇଂରେଜ
ପୁରାପୁରି ଇଂରେଜ
ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭିତରୁ କେହି କେହି
ଦାନ୍ତ ଆଉ ଛୁରିରେ
ମୋଟା ମୋଟା ଅଭିଧାନ ଆଉ ଗୁପ୍ତ ଅସ୍ତ୍ର ଧରି
ମାନନୀୟ ଉଦ୍ଧୃତି ସହିତ,
ପଟୁଆର ସାଜି ବାହାରିଲେ
କରିବାକୁ ମୋ ଦୁଃଖିନୀ କବିତା ହରଣ,
ତାହାର ନିଜ କୁଡିଆରୁ ଯେଉଁଠି ରହିଥାଏ ସେ ଆନନ୍ଦରେ
ତାହାର ସରଳ ପ୍ରେମିକ ସହ ବଣବିହାରରେ ।
ସେମାନେ ଫନ୍ଦି କଲେ, ଉଡ଼ିଯାଏ ଫିକରର ପୁଷ୍ପକ ବିମାନ,
ଚିତ୍ରପଟରେ କବିତାକୁ ଗୁଡ଼ାଇ ନେଲେ ଏବଂ
ସୁରକ୍ଷିତ କଣ୍ଟା ପିଟି ଟାଙ୍ଗି ଦେଲେ ।
କବିତାର ଦେହ ସାରା ମାଖି ଦେଲେ କଙ୍କାଳର ଧୂଳି
ମାଜଣା କରିବା ହେବ ସେ ନଈରେ, ନଈ ସାରା କାଳି ।
ବିରାଡ଼ିକୁ ମହାମାରୀ କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରେ ଯାହା,
ସେଇ ଛେପ ଲେଣ୍ଡାଏ ଛିଟକାଇ ଦେଲେ କବିତା ଉପରେ ।
ଘଣ୍ଟାର ପୋଛାଲୁଗା ହେଲା କବିତା ।
ସେମାନେ ଏଇମିତି କବିତାକୁ ରକ୍ଷା କଲେ, ନିନ୍ଦା କଲେ,
ସେମାନେ ଦୀପରେ ଭରି ନେଲେ ପୁନାଗତେଲ କବିତାର;
ନିଉଛାଳି ଦେଲେ କବିତାକୁ ଓଦାଳିଆ ରଚନାବଳୀରେ ।
ବେଳେବେଳେ କବିତାକୁ ଫୁଟାଇ ନେଲେ ଦୁଗ୍ଧରେ,
ବାଲିରଗଡ଼ାମାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ ସ୍ନାନ ପାଇଁ କବିତାର ।
ଆଉ ଏଇ ପ୍ରକ୍ରି୍ୟାରେ କବିତାର ଦେହରୁ ପୋଛି ନେଲେ,
ତାହାର ଜଳଜଳ ସ୍ୱରବର୍ଣ୍ଣ, ତା'ର ଶବ୍ଦର ଟୁକୁରା,
ତା'ର ଦୀର୍ଘଶ୍ୱାସ;
କବିତାକୁ ପ୍ରାୟ ଖୁନ୍ କଲେ ସେମାନେ ।
ସେମାନେ କବିତାକୁ ମୋଡ଼ିମାଡ଼ି ହାତ ପାଦ ବାନ୍ଧି ରଖି ଦେଲେ
ଗୋଟିଏ ପାକେଟ୍ରେ।
ତାହା ପରେ କବିତାରେ ଥିବା ଆଟୁକୁ, ଶ୍ମଶାନକୁ
ସମ୍ବୋଧନ କଲେ ।
ତାହା ପରେ,
ଜଣେ ପରେ ଜଣେ ଅବସର ନେଲେ -
ଚିହିଁକି ଆସିଲେ ମୋ ଆଡ଼କୁ ପାଗଳ ପରିକା;
କାରଣ, ମୁଁ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଜନପ୍ରିୟ ନୁହଁ,
ଅଥବା ମୋ କବିତାର ନିୟମମାଫିକ୍ ଭୁତଖେଳ ନାହିଁ ବୋଲି
କିଛିଟା ଘୃଣାରେ କାତର ହୋଇ
ସେମାନେ ବିଦାୟ ନେଲେ ।
ସମସ୍ତେ ।
ଏବଂ ଠିକ୍ ତାହା ପରେ
ପୁଣି ଥରେ
ନାରୀ ଓ ପୁରୁଷ
ଆସିଗଲେ ରହିବାକୁ
ମୋ କବିତା ସହ ।
ଆଉ ଥରେ ସେମାନେ ଜାଳିଲେ ନିଆଁ
ଗଢ଼ି ତୋଳିଲେ ଘରବାଡ଼ି,
ରୁଟି ସେକିଲେ,
ସହଭାଗ କରି ନେଲେ,
ଆଲୁଅ, ସୂର୍ଯ୍ୟ, ମାଟି, କାଦୁଅ, କାଠ
ଏବଂ ଭଲ ପାଇବାର
ବିଦ୍ୟୁତ ଝଲମଲ ମୁଦି ।
ଆଉ ଏବେର କଥା:
ଭଦ୍ରମହୋଦୟଗଣ, ମାଫ୍ କରିଦେବେ;
ଏଇ କାହାଣୀରେ ବାଧା ଦେଲି ।
କାରଣ ମୁଁ ନିଜେ ରହୁନି ଏଇଠି, ଯାଉଛି;
ଏଇ ସହଜ ସରଳ ସୁନ୍ଦର ସାଧାରଣ ମଣିଷର ସହ,
ରହିବାକୁ ଚିରକାଳ।
[ପାବଲୋ ନେରୁଦାଙ୍କର କବିତାର କଥା ଆମ କବିଙ୍କୁ କହିବା ଅର୍ଥ ସିଧାସଳଖ ହେଉଛି ନିଜ ମାଆ ଆଗରେ ମାଉସୀର କଥା ବଖାଣି ବସିଲା ଭଳି ହେବ । କହିବା କଥା ହେଉଛି, ଏଇ କବିତାରେ ମୁଁ ଯେତିକି ଅନୁସୃଜନକାଳୀନ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅପବ୍ୟବହାର କରିଛି, ତାହା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ନେରୁଦାପ୍ରେମୀ କବି ଓ ବିଶୁଦ୍ଧତାବାଦୀ ଅନୁବାଦକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ କ୍ଷମାପ୍ରାର୍ଥୀ । ମୁଁ ନିଜକୁ ସବୁବେଳେ ଜଣେ ଗଦ୍ୟକର୍ମୀ ବୋଲି ବିଚାର କରେ । ତେଣୁ କବିତାର ଅନୁସୃଜନ କଲା ବେଳେ ଗଦ୍ୟଭାଗଟି ବେଶି ରହି ଯାଉଛି ବୋଲି ମୁଁ ଜାଣେ; ଆଉ, ଏଇ ତୃଟିଟି ଦୂର ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଆଦୌ ନାହିଁ । ନେରୁଦାଙ୍କ ଏଇ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କବିତା 'ଓଡ୍ ଟୁ କ୍ରିଟିସିଜମ୍'ର ଏହା ଏକ ମୂଖ୍ୟତଃ ଭାବାନୁବାଦ । ଯଦି ଏଇ ଲେଖାଟିକୁ ପଢ଼ି, ଯେଉଁମାନେ ଏହା ଆଗରୁ ପଢ଼ି ନ ଥିବେ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରୁ କେହି ନେରୁଦାଙ୍କ ଏହି ମୌଳିକ କୃତି ଓ ନେରୁଦାଙ୍କୁ ପଢ଼ିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ହେବେ, ତେବେ ସେଇଟି ବଡ଼ କଥା ହେବ । ଏଇ କବିତାର ଶେଷ ଧାଡ଼ିଟି ଭଳି, ସହଜ ସରଳ ସାଧାରଣ ମଣିଷ ସହ ଚିରକାଳ ରହିବାଠାରୁ ଅଧିକ ସୁନ୍ଦର କ'ଣ ଅଛି ? ]
No comments:
Post a Comment